Metabolik Sendrom ve Böbrek
MS görülme sıklığı tüm dünyada gelişmekte
olan ve gelişmiş ülkelerde artmaktadır. Deneysel ve klinik çalışmalar MS nun
son dönem böbrek hastalığına yol açan KBY, gelişiminde önemli rol oynadığını
ortaya koymuştur . Çalışmalarda KBY'nin de MS gelişiminde etki olduğu gösterilmiştir.
MS bileşenlerinin herbiri, özellikle
hipertansiyon ve bozulmuş glukoz intoleransı-insullin direnci, böbrek hastalığı
gelişimi için risk faktörüdür. MS ve KBY patogenezinde inflamasyon ve oksidatif
stres önemlidir. Son zamanlarda yapılan çalışmalarda MS'nin KBY için önemli
bir risk faktörü olduğu üzerinde durulmuştur.
MS patofizyolojisindeki en temel faktör
insülin direncidir. Son zamanlarda yapılan çalışmalarda MS
patofizyolojisinde inflamasyonun önemli olduğu gösterilmiştir. Proinflamatuar
ve protrombotik etkiler kardiyovaskuler mortalite ile yakından ilişkilidir.
Korea National Health and Nutrition
Examination Survey III tarafından 3771 nondiabetic, nonhypertensive National Cholesterol
Education Program -Adult Treatment Panel III MS kriterlerine uyan
yetişkin bireyler çalışmaya alınmış; sonuçlara göre MS ve kronik renal
yetmezlik arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
The Niigata Preventive çalışması geniş
bir populasyon (35000) diabeti, hipertansiyonu ve kalp hastalığı olmayan
bireyler üzerinde yapılmıştır. Çalışma sonucuna göre; genç ve orta yaşlı kişilerde
(hipertansiyon, diabet ve kalp hastalığı olmayan) MS'in böbrek yetmezliği gelişiminde
etkili olduğu saptanmıştır. Ayrıca MS'in her bir komponentinin tek başına böbrek
yetmezliği gelişimi açısından risk faktörü olduğunun önemi vurgulanmıştır.
2002 yılında National Kidney
Foundation's Kidney Disease Outcomes Ouality Initiativ tarafından kronik renal
yetmezlik tanımlaması, sınflaması ve risk faktörleri belirlenmiştir (94). Son dönem
böbrek hastalığı, kardiyovasküler hastalıklar ve kardiyovasküler hastalığa bağlı
erken ölüm için önemli bir risk faktörüdür. Son zamanlarda yapılan büyük bir
toplum temelli kesitsel çalışmada (NHANESIII) MS ve KBY ilişkisi gösterilmiştir
(94). Bu çalışmada Chen ve ark. non-diyabetik erişkinlerde MS, insülin direnci
ve hiperinsülinemi ile KBY prevalansında 2.6 kat artış bildirmiştir.
MS bileşenleri arasında insülin
direnci, Tip-2 DM ve hipertansiyon KBY için en önemli risk faktörüdür. Son
zamanlarda yapılan epidemiyolojik çalışmalarda azalmış HDL-K veya yüksek
trigliserid düzeylerininde KBY gelişiminde etkili olduğu gösterilmiştir.