Çocuklarda Arterit
Çocuklar, osteoarterit hariç, yetişkinleri etkileyen arteritlerin çoğuna karşı hassastırlar. Örnek olarak, mikroplu bir eklemin oluşmasına yol açabilecek bir enfeksiyonla ortaya çıkan ve antibiyotiklerle tedavi edilebilen bir arterit biçimleriyle; kızamıkçık, kabakulak ve öpüşme hastalığı virüsleriyle karışık olarak ortaya çıkan arterit biçimlerini sayabiliriz. Böyle durumlarda arterit geçicidir ve eklemlerde hiçbir iz bırakmaz
Gençlerde, Yetişkinlerde Meydana Gelen Arterit
Adından da anlaşılabileceği gibi bu tip arteritler çocuklarda (16 yaşından küçüklerde) görülür ve uzun süre devam eder. Nedenleri bilinmemektedir. Ancak, daha önce ilgili bölümlerde tartıştığımız faktörler burada da geçerlidir.
Stili hastalığı: Çocuk arteritlerinin çoğu (yüzde 70'i) bu gruba girer. Bu hastalık, adını, arteriti ilk kez 1897'de keşfeden, Londra'daki King's College Hastanesi fizikçilerinden Dr. George Frederick Stilin adından alır. Özellikle 0-5 yaş çocuklarında olmak üzere, erkeklerden çok kızlarda görülür. Hastalığın en yaygın belirtisi, bir ya da daha fazla eklemde hissedilen rahatsızlıktır. Erken bir belirti olarak çocukta "topallama" ya da "kolunu hareket ettirmekte isteksizlik" görülebilir. Ağrıyan eklemlerde yanma, tutulma ve şişme olur. Çocuk, kısa bir süre içinde kötüleşir ve oynamayı bırakır. Bazı durumlarda, eklemdeki ağrıyla birlikte yüksek ateş, isilik ve guddelerde, karaciğer ve dalakta şişme görülür. Kalbi kaplayan dış zarın (perikard) iltihaplandığı durumlarda çocuk çok büyük rahatsızlık duyabilir. En korkulan komplikasyon, doğrudan- doğruya kör olmaya götüreceği için göz iltihaplanmasıdır (iritis). Küçük çocuklar görme bozukluklarını fark edemeyebilir ya da bu konuda şikâyetçi olmayabilirler. Bu nedenle, iltihap tespiti durumunda mümkün olduğu kadar erken tedavi ettirebilmek amacıyla küçük çocukları düzenli olarak göz muayenesinden geçirmek gerekir.
Arterit zaman zaman aktif duruma geçtiğinden, çocukların çoğu (yüzde 80'i) normal bir yaşam sürer. Küçük bir kısmı normal boylarına erişemez, bir kısmında da eklem deformasyonları kalır geriye. Çelişik gibi görülebilir ama, hastalıkları akut belirtilerle ortaya çıkan çocuklar arteriti genellikle hastalıkları yavaş gelişen çocuklardan daha az tahribatla geçiştirirler.
Gençlerde romatizmal arterit: Bu, kuşkusuz, yetişkinlerdeki romatizmal arterite benzer. Bu hastalık da gene, erkek Çocuklardan çok kız çocuklarda ve genellikle 12—15 yaşları arasında görülür. Yeniyetmelerde görülen müzmin arteritlerin yüzde 15'i romatizmal arterittir. Bu konuya daha ayrıntılı bir yaklaşım için "romatizmal arterit" başlıklı bölüme bakabilirsiniz.
Anklioza yol açan spondylitis: Daha çok dokuz ve on iki yaşları arasında görülen bu hastalığın özellikleri, gene, yukarda anlatıldığı gibidir. Bu arterite yakalanan çocukların sayısı, tüm müzmin arteritti çocukların yüzde 15'ine ulaşır.
Gençlerdeki Arteritlerin Tedavisi
Doktor, fiziksel görünüş kontrolü, kan ve röntgen testlerinden sonra, ağrıyı hafifletmek ve iltihabı kontrol altına almak için gerekli ilaçları, verecektir. İlaç, eritilebilir aspirin ya da benzeri olabileceği gibi, in-domethacin gibi başka ilaçların çocuklar için uygun dozları da olabilir. Hastanın durumuna ve gelişen komplikasyonlara göre başka tedaviler de uygulanabilir. Çocukların çok azında şekli bozulmuş eklemleri düzeltmek için sonraki yaşlarda ameliyata gerek görülebilir.
Çocuğun çok hasta olduğu durumlarda yatak istirahati şarttır. Hastalıktan etkilenmiş eklemleri şekil bozukluklarından korumak için, bu eklemleri destekleyecek bir tahta da gerekli olabilir. Eklemleri ha-raketli, kasları güçlü tutmak için duruma uygun fizik-tedavi uygulamaları da çok önemlidir. Ilık bir havuzda uygulanan su tedavisi hasta çocuk için çok rahatlatıcı olabilir. Bu tür uygulamalar donanımı iyi hastanelerde yapılmalıdır.
Ana-babaların çocuklarını, mümkün olduğu kadar normal bir yaşam sürme konusunda yüreklendirmeleri çok önemlidir. Hastanede geçirilen dönemin eğitimle dengelenmesi gerekir. Hatta, gerekliyse, çocuk özel bir okulda eğitilmelidir. Özellikle arteritin aktif olduğu durumlarda futbol gibi tehlikeli sporlardan yüzme gibi daha sakin faaliyetlere geçilmesi gerekebilir. Çocuk normal, dengeli bir birey olarak gelişebileceği çevrede büyümelidir.
