Kısırlıkta Rahim ağzı faktörünün araştırılması
Daha önce de sözünü ettiğimiz gibi, kısırlıkta rol alan faktörlerden biri de rahim ağzının yapısı ve salgıladığı salgının özelliğidir.
Rahim ağzının yapısı ve kanalının açıklığı, yapılan muayenelerle ortaya konur. Bunun yanında son yıllarda önem kazanan ve rahim ağzı salgısının özelliğinin spermlerin geçişi için uygun olup, olmadığını ortaya koyan bazı testler vardır.
a) Post-koital test (Sims-Huhner testi)
Rahim ağzı salgısı ile sperm arasındaki uyumu ya da uyuşmazlığı ortaya koyan bir testtir. Bu test için kadın, eşi ile cinsel temas yaptıktan 2-4 saat sonra muayene edilir. Hekim tarafından mikroskop altında yapılan muayenede, kadından alınan rahim ağzı salgısında, canlı spermler ve sayısı araştırılır. Normalde cinsel temastan 2-4 saat sonra rahim ağzı salgısında belirli sayıda canlı sperm bulunmalıdır.
Böylelikle normalde sonuç pozitif olarak belirlenir. Pozitif bir sonuç rahim ağzı salgısı ile spermin uyum içinde olduğunu gösterir. Aksi halde, yani rahim ağzı salgısında canlı spermlerin hiç olmayışı ya da az oluşu, sonucun negatif olması demektir. Cinsel birleşme tekniği hatalıdır, test zamanında yapılmamıştır, spermlere ait bir bozukluk vardır, vaginada iltihabi bir hastalık vardır. Ancak bu testin bir kez negatif bulunması, sperm ile rahim ağzı salgısı arasında kesin olarak bir uyumsuzluk anlamına gelmez. Tekrar uygulanır. Bu test, kadının beklenen yumurtlama gününden hemen önce yapılmalıdır.
b) Kurzrok-Miller testi
Bu test de yukarıdaki test gibi, sperm ile rahim ağzı salgısı arasındaki uyumu araştıran bir diğeridir. Burada, kadının servikal mukusu (rahim ağzı salgısı) ile erkeğin spermi ayrı ayrı alınır ve bir cam üzerine birer damla halinde 2-3 milimetre uzaklıkta konur. Sonra üzerine ince ikinci bir cam kapatılarak iki damla karşı karşıya getirilir. Normalde mikroskop altında, spermlerin, rahim ağzı salgısının içine doğru kolon halinde girmeleri gerekir (pozitif sonuç). Aksi halde, spermlerin rahim ağzı salgısına girememeleri ya da girer girmez ölmeleri, bir uyumsuzluğu gösterir (negatif sonuç).
Bu testin bir modifikasyonu ise, testin çapraz yapılmasıdır. Negatif sonuç alındığında bozukluğun sperme mi yoksa rahim ağzı salgısına mı ait olduğu ortaya konmaya çalışılır. Burada ayrı ayrı kadının rahim ağzı salgısı ve erkeğin spermi diğer sağlıklı başka bir kadının rahim ağzı salgısı ve başka bir erkeğin spermi ile karşılaştırılır. Böylelikle bozukluğun kadın ya da erkekte olduğu ortaya konabilir.
Son yıllarda geliştirilen yeni laboratuvar teknikleri ile, sperm ve servikal mukus arasındaki bir uyumsuzlukta bağışıklık mekanizması bozukluğundan şüphe edildiğinde, yapılan kan muayeneleri ile bir bozukluk olup olmadığını belirlemek mümkün olmaktadır.