Bebeklerde Vitamin, Bebek İçin Vitamin Önemi
Vitaminler vücudun az miktarda gereksinimi olan, ama onsuz yapamadığı çok değerli maddelerden biridir. Vitaminin önemi her geçen gün artmaktadır ve bilim adamları yeniden yeni vitaminler bulmaktadırlar.
Vitaminlerin hemen hepsi dışardan alınır. Beslenmede bu noktaya dikkat edilmeli ve yiyecekler olanaklar ölçüsünde ona göre seçilmelidir.
Bu seçimin doğru olabilmesi, hangi vitaminin hangi besin maddelerinde, ne miktar bulunduğunun bilinmesiyle gerçekleşir. Hangi vitamin eksikliğinde ne gibi belirtilerin ortaya çıktığı bilinirse gecikmeden tedavi yoluna gidilir.
Vitamin En Çok Hangi Besinlerde Bulunur
A Vitamini
A vitamini tereyağı, yumurta, dana karaciğeri, süt ve sardalya balığında çok; hurma, kayısı, portakal, domates, marul ve ıspanakta da daha az olmak üzere vardır.
B1 Vitamini
Kuzu yüreği, kuzu ciğeri, kuzu eti, mısır, lahana, yumurta sarısı, pirinç, nohut, pırasa, nar, mercimek.
B2 Vitamini
Süt, yumurta, karaciğer, böbrek, sığır yüreği, kuru fasulye, taze fasulye, marul, kereviz, havuç, muz, mercimek ve bira mayasında.
B6 Vitamini
Daha çok kuru bezelye, bal, greyfurt, çilek, muz, koyun eti, kuzu eti, ıspanak, domates, lahana, patates, tavuk eti ve üzümde vardır.
B12 Vitamini
Karaciğer, böbrek ve sütte çok bulunur. Yetersizliğinde kansızlık ve sinir sistemi bozuklukları ortaya çıkar.
E Vitamini
Yeşil yapraklı bitkilerde bol miktarda vardır. Bu vitaminin yetersizliğinde de insanlarda bir hastalık gözükmemektedir. Kısırlıkta, erken doğan çocuklarda, damar sertliğinde kullanılmaktadır.
K Vitamini
Birçok yiyecekte bulunur. Daha önemlisi, bağırsaklarda da yapılmaktadır. Kanamayı durdurucu etkisi vardır.
C Vitamini
Çocuk için son derece önemli olan C vitamini daha çok turunçgillerde (limon, portakal, greyfurtfvb.), domates ve bazı yeşil yapraklı sebzelerde bulunur.
Eksikliği skorbüt denen hastalığa yol açar. Diş etleri bozulur ve kanama yapar. Ayrıca, bu vitaminin eksikliğinde yaraların kapanması gecikir, kemiklerde bozukluklar olur.
Normal şekilde beslenen, yani meyve ve sebze yiyen bir annenin sütünde bebek için gereken miktarda C vitamini vardır. Ayrıca, çocuğa meyve suları vermekle de C vitamini gereksinimi giderilir.
İnek sütü ile beslenen çocuklarda bu durum biraz daha değişiktir. Normal olarak inek sütünde C vitamini azdır, bir de bu süt kaynatılırsa hemen hemen hiç C vitamini kalmaz. Bu şekilde beslenen çocuklara meyve suları ve ek vitamin verilmezse, az önce saydığımız vitamin eksikliği belirtileri ortaya çıkar. O halde böyle bir durumla karşılaşmamak için anne sütü almayan çocuklara (3 haftalık olunca) günde 50 mgr. C vitamini verilmelidir. Çocuğun 50 mgr. C vitamini alabilmesi için 60 gr. portakal suyu (4 çorba kaşığı) içmesi gereklidir. Bu miktar greyfurt ve limon suyunda da hemen hemen 50 mgr. C vitamini vardır. Çocuğun C vitamini gereksinimini sağlamak amacıyla içirilen meyve sularını bebeğe her zaman alıştırarak vermelidir.
İlk gün meyve suyu yarı yarıya kaynatılmış suyla karıştırılıp bir çay kaşığı verilir. Her gün verilecek ölçü bir çay kaşığı artırılır ve meyve suyunun içindeki su miktarı azaltılarak saf meyve suyu verilmeye başlanır.
C vitamini olarak bebeğe verilmesi en uygun olanı portakal suyudur. Aynı miktar C vitamini verebilmek için 8 çorba kaşığı domates suyu verilmelidir. Şeftali, elma sularında ise C vitamini daha da az bulunur. Yarım litresinde ancak 50 mgr. vardır. Başka bir deyişle bu miktar suyu bebeğe içirebilmek hemen hemen olanaksızdır.
Meyve sularını elden geldiğince taze vermelidir ki, içindeki vitamin miktarı azalmasın. Hazırladığınız taze meyve suyunu iki mama arasında verebilirsiniz.
D Vitamini
Bebeğiniz için hayati önemi olan D vitamini daha çok hayvansal besin maddelerinde (balıkyağı, karaciğer, yumurta, tereyağı) vardır. Ayrıca, ultroviyole ışınları da deri altındaki provitamin D'yi D vitaminine çevirir. D vitamini yardımıyla kemikler için çok gerekli olan kalsiyum bağırsaklardan emilir ve oradan kan yolu ile kemiklere gider. Yeteri kadar D vitamini olmazsa kemiklerdeki kalsiyum azalır ve kemikler yumuşar. Bu hastalığa RAŞİTİZM denir. Bundan dolayı hızlı büyümekte olan bir bebeğe bir aylık olduktan sonra kesinlikle D vitamini vermeye başlamalıdır. Erken doğanların ise bu vitamine gereksinimi daha fazladır. En iyi D vitamini kaynağı balıkyağıdır. İyi bir balıkyağının her gramında 35 ünite D vitamini vardır.
Bebeğin günlük D vitamini gereksinimi 400-600 ünite arasındadır. Çocuğa verilmesi gerekli miktar günde 3 çay kaşığı kadarr dır. Bebeğe balıkyağını yavaş yavaş, alıştırarak vermelidir. Önceleri balıkyağını her öğünden sonra birer damla vermeli ve bunu her gün birer damla arttırarak günde 3 defa bir çay kaşığına kadar yükseltmelidir.
Çocuklara balıkyağı içirmek kolay iş değildir. Birçoğu daha ilk günlerde balıkyağını sevmezler, çoğu da ağzına alınca tükürür. Bazıları ise içer, ama arkasından kusarlar. En doğrusu, balıkyağı-na başlamadan önce doktorunuza danışmaktır. Bugün birçok ilaç firmasının hazırladığı saf D vitaminleri vardır. Eğer doktorunuz uygun görüyorsa bunlardan birini kullanabilirsiniz.
D vitamini ihtiyacı mevsimlere ve yaşanılan yerlere göre de değişir. Bol güneşli bir iklimde yaşayanların, güneşi az gören yerde yaşayanlara oranla daha az D vitaminine gereksinimleri vardır. Yazın bol güneş banyosu yapan bir çocuğun hemen hemen ayrıca D vitamini almasına gerek yoktur. Çok güneşli bir yerden az güneş gören bir yere giden çocukların bu yüzden kemik hastalığına yakalanma olasılıkları fazladır.
Genellikle yeni doğan çocuklara 2. haftadan başlayarak bir yaşına kadar A,B,C,D vitaminlerini içinde bulunduran polivitaminlerden birini vermek gerekir. Doktorunuz bu konuda kesinlikle size en iyi şekilde yardımcı olacaktır.
