Kalça Kemiği, Kalça Kemik
Yassı kemiklerden olan kalça kemiği, pervane veya üst deliği kapalı 8 biçiminde olup, önde ve orta çizgi üzerinde, karşı eş kemikle, arkada da sakrumla eklemleşir.
Kalça Kemikleri Dört parçası vardır:
1) Üst parça, yassı ve geniş olup kalça kemiği kanadı veya ilium adı alır.
2) Arka parça, oturga kemiği veya iskion.
4) Üç parçanın birleştiği orta parça.
Bu kemiğin genel görünüşünde orta parçanın dışyan yüzünde görülen çukur, hokka çukur adı alır.
Pubis ile iskion arasındaki oval biçimdeki delik, piyeste kaslarla örtüldüğü için, tıkalı delik mânasına gelen foramen obturatum adı alır.
Kemiğin bu dört parçasından ilk üçü, kemiğin kemikleşmesinde göreceğimiz gibi, üç ilkel kemikleşme noktasından meydana gelirler.
İlium, pubis, ischion parçalarına ait olan ilkel kemikleşme işlevi, kemiğin orta bölümüne doğru gelişerek, bu orta parçayı meydana getirir.
Kalça kemiğini okumak için bunu düzensiz bir dörtgen biçiminde kabul ederek iki yüzü, dört kenarı, ve dört açısı gözden geçirilir.
Dışyan yüz; Kemiğin bu yüzünde, yukarıdan aşağıya doğru, üst, orta, alt parça olarak üç bölüm gözden geçirilir:
a) Üst bölüm, ilium'un dışyan yüzüdür; b) orta bölümde, hokkaçukur bulunur; b) alt bölümde ise, foramen obturatum ile onu çevreleyen kısımlar vardır.
a) İlium'un dışyan yüzü, yarım daire biçiminde ve üzeri yukarıdan aşağıya konkav olduğu halde, önden arkaya önce konkav, sonra konveks, daha sonra sırasiyle konkav ve konveks olarak dalgalı bir durum gösterir. Ortadaki büyük bir bölümü gen.'ş bir çukurluk gösterdiğinden buraya, kalça dış çukuru diyenler de vardır.
Bu yüzde biri arkada, ikisi önde ve üst alt durumda olarak birbirine paralel üç çizgi vardır. Piyeste bunların üzerine ve aralarına ilye kasları yapışır.
Arka ilye çizgisi, öne hafifçe konkav dikine durumda olup, bu yüzün 1/6 arka ve 5/6 ön bölümünün birleştiği yerdedir.
Ön çizgilerden üstteki, üst ilye çizgisi alttaki de alt ilye çizgisi adı alır ki bunlardan birincisi kemiğin bu yüzünün hemen ortasında, açıklığı öne ve aşağıya bakan bir konkavlık gösterir; ikincisi ise bundan öncekine paralel olarak bu yüzün alt sınırı üzerinde ve acetabulum'un hemen üstündedir.
Böylece, ilium'un dışyan yüzü, arka, üst ve alt olarak üç bölüme ayrılır ki buralara sırası ile büyük, orta ve küçük ilye kasları yapışacaktır. Bunlardan ön - üst çizginin hemen altında ve ortada, kemiğin esas besleyici deliklerinden biri, bulunur.
Hokka çukur; Bir yarım kürre boşluğu biçiminde olup açıklığı öne, aşağıya ve dışa bakar. Bu çukurun değirmi ve künt olan ve limbus acetabuli adı alan çevresi üzerinde, önde, altta ve arkada olmak üzere üç çentik görülür. Bunlardan alt çentik en derin ve genişi olup acetabulum çentiği adı alır.
Hokka çukurun içi; biri ortada dörtgen şeklinde, pürtüklü ve basık, acetabulum çukuru adı alan bir dip bölümle, bunun çevresinde pürtüksüz ve ayça şeklinde, facies lunata adı alan iki bölüm gösterir. Piyeste bunlardan birincisi, kalça eklemi yüzeyi içine girmeyen, ikincisi ise giren, bölümdür.
Acetabulum çukurunun alt bölümü acetabulum çentiği ile birleşiktir.
Tıkalı delik; Erkeklerde oval, kadınlarda düzensiz üçgen biçiminde olan bu delik, yukarıda acetabulum, önde pubis, arkada ischion ile çevrelenmiştir.
Önce bu deliğin çevresini, sonra kendisini, gözden geçirelim.
Çatı kemiği - Pubis; Bunun, foramen obturatum'un önünde bir cismi, bu deliğin ön - üst sınırını yapan, pars acetabularis, ön-alt sınırını yapan pars symphisica, adında iki kolu vardır. Her iki kol ramus ossis pubis adı alır.
Cismi, enine basık ve düzensiz dörtgen biçiminde olup bunun ön kenarı hizasında görülen pürtüklü tümsek, pubis tüberkülü (tuberculum pubicum), üst kenarı bu tüberkülle acetabulum arasında bir ibik halinde olan crista obturatoria üe, bunun altında geniş bir oluk halinde görülen sulcus obturatorius, vardır.
Pars acetabuîaris, corpus ossis pubis ile acetabulum arasındaki parça olup, dışyan yüzünde crista öbturatoria ile sulcus obturatorius görülür.
Pars symphisica, pubis cismini ischion'un pars pubica'sı ile birleştiren bölümüdür.
Oturga kemiği - Iskion; Foramen obturatum'u arkadan sınırlayan, kalın ve kunt bölüm olup, bunun, arkaya konveks ve geniş pürtüklü, parçası iskion cismi ile onu acetabulum'a birleştiren pars acetabularis; ve pubise birleştiren, pars pubica adı alan iki kolu vardır. Bu iki koldan, pars pubica ile pubisin pars symphysica'sı arasında kalan ve foramen obturatum'un altını sınırlayan kemik parçasına iskion - pubis kolu denir.
Üstte acetabulum, önde pubis ve iki parçası, arkada ischion ve iki parçası ile sınırlanan tıkalı deliğin çevresi genel olarak keskin bir kenar halindedir. Bu çevre üzerinde, yukarıda incisura acetabuli'nin altında ve o hizada bazan görülmeyen bir tüberkül ile önde pars acetabularis ramus ossis pubis altında olan sulcus obturatorium görülür.
İç yüz; Bu yüz ortasında arkadan öne ve yukarıdan aşağıya doğru, terminal çizgi veya adsız çizgi gibi çeşitli adlar alan bir sırt ile iki pargaya ayrılır. iskelette pelvis üst darlığının büyük bir bölümünü yapan bu emik sırtının orta bölümü kunt, her iki ucu keskin olup ön bölümü, pubis tarağı adı alır.
Kalça kemiğinin içyan yüzünün bu çizgi üstünde kalan bölümü üçgen şeklinde geniş, pürtüksüz ve çukur olup, kalça çukuru adı alır. İçyana, öne ve yukarıya bakan bu çukur üzerinde adsız çizginin arka ucuna yakın olmak üzere kemiğin esas besleyici deliklerden biri vardır.
Kalça çukurunun arkasında pürtüklü ve dörtgen şeklinde bir bölüm vardır ki bunun alt bölümü kulak sayvanına benzediği için facies luricularis, üst bölümü de kalça kemiği pürtüğü idi alır. Bunlardan birincisi sakrumun aynı adı alan yüzü ile eklem yapar. Pürtüklü olan bölüme de bel kaslarından bazıları ile eklem bağları yapışır.