Saç Hastalıkları, Saç Derisi Hastalıkları
Saç Kaybı (Alopesi), Saç Hastalığı
Saç kaybı kafa derisinde yaygın veya birkaç bölgede sınırlı olabilir. Bu süreç önemli derecede deri yıkımına bağlı olarak skar oluşumuna neden olabilir veya iyileşerek hiçbir iz bırakmayabilir.
Konjenital alopesi
Konjenital alopesi tek başına görülebilir veya diğer konjenital hastalıklarla beraber bulunabilir. Bazen kafa derisinde saç gelişimi çok yavaştır ve saç yoğunluğu düşüktür (konjenital hipotrikoz). Tepede saç kaybının olduğu skarlı bir bölgenin varlığı, konjenital alopesinin nadir görülen başka bir tipi olabilir.
Patern alopesi
Tanım
Daha çok erkeklerde görülen ve yaygın saptanan bir alopesi formudur. Kafa derisinin belli bölgelerinde simetrik olarak gelişen ve bazı hastalarda tamamen saç kaybına neden olabilen dominant geçişli ve ilerleyici bir hastalıktır.
Klinik Özellikler
Saç kaybı her iki temporal bölgede başlar. Bitemporal azalmadan kısa bir süre sonra saç incelmesi ve tepede alopesi görülür. Tepedeki kel alanlar ile temporalde üçgen şeklindeki alanlar birleşme eğilimindedir. En kötü olgularda, saçlar tamamen dökülür. Kadınlarda bu hastalığın en belirgin formu saç folliküllerinde genel bir yoğunluk azalması şeklindedir. Çünkü kadınlarda bitemporal azalma ve vertikal incelme daha az görülür.
Genellikle 30 yaşlarında başlamasına rağmen, geç ergenlik döneminde de başlayabilir. Dökülmenin ilerleme oranı değişkendir ve çevresel faktörlerden etkilenmez.
Alopesi büyük bir psikolojik stres oluşturur ve hastalar bunu durdurmak ve geriye döndürmek ve/veya durumlarını korumak için çok fazla çaba gösterir. Halk tarafından bu durumun, diyetsel eksikliklerden cinselliğe kadar değişik sebeplerden oluşabileceği sürekli vurgulanır.
Patoloji ve patogenez
Etkilenen alanda saç follikülleri küçülür, seyrekleşir ve sonrasında yok olur. Sonuçta tutulan alanda gerçek deri atrofisi olur. Hastalık dominant olarak geçiş gösterir. Ancak, testosterona bağlı androjenik bir uyaran olmalıdır ve tam fenotipik ekspresyon için uzun yılların geçmesi gereklidir. Hastalık kadınlara, testosteron verilmesiyle ortaya çıkabilir. Aynı zamanda, testosteron salgılayan tümörü olan hastalarda oluşan alopesi bir maskülinizasyon bulgusudur.
Alopesi Tedavisi
Etkili bir tedavi yoktur. Erkeklerde patern alopesinin süreci testislerin çıkarılmasıyla durdurulabilir ama, böyle bir amaç için çok az hasta bunu kabullenebilir. Kadınlarda bir antiandrojen-progesteron kombinasyonu kullanılarak (siproteron asetat ve etinilöstranol - Diane 35) "kimyasal kısırlaştırma" denenmiştir ve saç kaybında bir derece azalma görülmüştür. Bir antihipertansif vazodilatör olan minoksidil topikal olarak kullanılabilir. Bu ilacın oral kullanımında yan etki olarak saçların büyümesi saptanmıştır. İlaç hastaların %20-30'unda orta dereceli saç gelişmesi yapmasına rağmen, tedavi durdurulduğunda saçlar tekrar dökülür. Son zamanlarda kadınlarda finasterid (bir 5-alfa-redüktaz inhibitörü) kullanılarak iyi sonuçlar alınmıştır.
Patern saç kaybı erkeklerde birkaç yolla kapatılabilir:
peruklar veya kalan saçlarla saç örmesi yaparak defekt kapatılır, cerrahi yöntemlerle saçlı derinin periferinden alınan saçlı deri parçaları, kel alana transplante edilir veya deri flapları o bölgenin üzerine çevrilir.
