Sakrum, Kuyruk Sokumu Kemiği, Kuyruksokumu Kemiği
Komparatif anatomide sağrı kemiği denen Sakrum, beş sakral omurun birleşmesinden meydana gelmiş, orta çizgi üzerinde, tek ve simetrik bir kemikdir. Kendisi iki kalça kemiği arasında olup onlarla birlikte leğen boşluğunu (pelvis) yapar.
Yandan bakılacak olursa öne ve aşağıya doğru konkav olduğu görülür. Bu sebepten, bel omurlarının yaptığı kolonla ve beşinci bel omuru ile yaptığı açıklığı arkaya bakan geniş açının öndeki çıkıntısı promontuar adını alır. Bu açı kadınlarda 118, erkeklerde 125 derecedir.
Sakrumun biçimi, tabanı yukarda tepesi aşağıda ve önden arkaya basık dört yüzlü bir piramide benzer. Bundan dolayı dört yüz bir taban bir tepe söyleyeceğiz.
Ön yüz; Bu yüz öne ve aşağıya bakar. Her doğrultuda konkav olup yukarıdan aşağıya ortada bulunan beş omur cismini birbirinden ayıran ve beş omurun birleşme yerlerinde lineae transversae adını alan enine durumda dört çizgi gösterir. Çizgilerin yan uçlarında, dörderden sekiz tane sakrumun ön delikleri adında dışa doğru uzamış delikler vardır. Deliklerin en altta olanı en küçüğü, en üstteki en büyüğüdür.
Arka yüz; Bü yüz çok düzensiz ve öteki yüzün tersine konveksdir. Orta çizgi üzerinde sakrumun orta ibiği adında ve beş diken çıkıntının birleşmesinden meydana gelen bir ibik görülür. Bu ibik aşağıda çatallanarak her biri sakrumun boynuzu adını alan iki çıkıntı ile sonlanır. Bunların arasında aşağıya bakan ve sakrum kanalı yarığı denilen bir yarık görülür.
Sakrumun orta ibiğinin yan taraflarında bulunan ve ön yüzdeki deliklere benzer, her iki yanda dört çift deliği sakrum arka delikleri denir. Bu delikler ön deliklerden daha küçüktür. Yukarıdan aşağıya bu delikler birbirine daha yakınlaşır. Bu deliklerin iç ve dışında bir takım tüberküllerin bir sıraya gelmesinden meydana gelen, uzunluğuna iki ibik görülür. içtekine eklem çıkıntılarında meydana geldiğinden, sakrum eklem ibikleri dıştakine enine çıkıntılardan ortaya çıkıntılarından olduğundan sakrumun yan ibikleri adı almıştır.
Yan yüzler. Yan yüzlerin üst yarısı geniş olup eklem yapan ve kulaksı yüz (facies auricularis) adını alan oyukça bir eklem yüzü gösterir. Bu yüzün biraz gerisinde delikli bir yüz ve onun da üstünde sakrum tümseği denilen bir çıkıntı görülür. Yan kenarın alt yarısı dar ve tam bir kalın kenar biçiminde olup üzeri pürtüklüdür.
Taban; Taban yukarı ve öne bakar orta çizgi üzerinde birinci sakrum omurunun cisminin üst yüzü ve onun arkasında üçgen biçiminde sakrum kanalının yukarı deliği görülür. Daha dışta ve arkada üst eklem çıkıntıları adını alan ve birinci sakrum omurunun, oyukluğu arkaya bakan üst eklem çıkıntıları görülür. Daha yan taraflarda üçgen biçiminde, tepesi cisim tarafında, düzgün, az oyuk ve yan parçalar adını alan yüzler görülür. Bu yüzlerin ön kenarları yuvarlak ve konkav olup küçük ve büyük leğeni ayıran sınırın bir parçasını yaparlar.
Tepe; Tepe büyük ekseni enine durumda koksiks ile eklem yapacak olan bir eklem yüzeyi gösterir, buraya apex ossis sacri de denir.
Sakrum kanalı; Sakrum kanalı, omurga kanalının alt bölümüdür.
Üç köşeli prizmatik biçimde, tabam yukarıda, gittikçe darlaşan ve basıklaşan tepesi aşağıdadır.
Kanalın alt ucu açıklığı arkaya bir oluk biçiminde olup hiatus canalis sacralis denen bir yarığın yanları boynuz biçiminde olduğundan cornu ossis sacri adı alır.
