Kontakt lens bağımlılığı
Diğer bir konu da kontakt lens. Kontakt lens, çok yaygın kullanılıyor. Artık günümüzde, değişik tipleri var. Artık hemen herkesin bir...
... Kontakt lensi var.
Benim çocukluğumda kontakt lens, sadece görme kusurlarında kullanılıyordu, ama şimdi neredeyse sadece estetik amaçlı kullanılıyor...
Evet, doğru! Yani sadece görme kusurlarını düzeltmek için değil, estetik amaçlı da kullanılıyor. Şimdi, her oyunun bir kuralı olduğu gibi kontakt lens kullanmanın da kuralları var: Eğer söylenenden daha uzun bir süre kullanılırsa veya düzgün bir takma malzemesiyle, solüsyonuyla kullanılmazsa veya yere düştüğünde alınıp tükürükle takılırsa kornea zarar görebilir. Umarım siz böyle yapmıyorsunuzdur.
Ne yazık ki bir zamanlar yaptım. Birçok kez hem de. Lensimi tükürüğümle temizledim...
İşte, altına bir şey kaçmasına rağmen takmaya devam edilmesi veya kenarı yırtılmasına rağmen aynı lensin kullanılması gibi durumlarda, korneanın oksijen geçişinde problem oluyor. Hem mikrop kolaylıkla oraya yerleşebiliyor hem de yırtık bir kontakt lens uzun süre takıldığında kornea oksijensiz kalıyor.
En başta söylediğiniz gibi, nefes alıp vermekte ciddi problem yaşıyor...
O zaman da hemen çevredeki damarlar harekete geçiyor, "Arkadaşlar, orada bir oksijen eksikliği varmış. Haydi, yürüyün savaşa" diyorlar ve korneaya ilerlemeye başlıyorlar. Kornea damarlandığında, onu tamamen geri çevirmek o kadar zor ki, hatta neredeyse mümkün değil. İşte kontakt lens gibi küçük bir işlem bile, korneanın bulanıklaşmasına yol açabiliyor. Onun için kontakt lensleri dikkatli takmak lazım, yani kuralına uymak şart.
Kontakt lens yüzünden korneanın bulanıklaşma ihtimali olduğunu sizce insanlar biliyorlar mı? Hastalarınızda bu konuda bir vurdumduymazlık sezinliyor musunuz?
Bir defa enfeksiyon geçiren herkes bunu deneyimle öğreniyor. Bir enfeksiyon geçiren, birkaç gün gözü kapalı kalması gereken herkes öğreniyor. Ama gençler, henüz enfeksiyon geçirmeyenler, "Bana bir şey olmadı şimdiye kadar. Bundan sonra da olmaz" diye düşünüyorlar. Kontakt lense bağımlı oluyorlar. Gözlüksüz yaşamak istiyorlar ve seçenek olarak alternatif gözlükleri de olmuyor. Bu da hakikaten tehlikeli, yani bağımlılık çok kötü bir durum.
Kontakt lensi sürekli gözünüzde tutamazsınız elbette. Sürekli kullananlar var mıdır acaba?
Var! Diyelim ki 24 saatlik lens verildi. Bu, ideal koşullar için geçerli. Oysa her zaman ideal koşullarda yaşamıyoruz. Medeniyetin etkisi olarak, her yerde klima, her yerde kapalı havalandırma kullanılmaya başlandı. Herkes bilgisayar kullanıyor. Bunlar da korneanın nemliliğini azaltan, yani göz kuruluğuna yol açan etkenler. Oysa kornea oksijenin bir kısmını hava aracılığıyla gözyaşından alıyor demiştik. Gözyaşı azaldığı zaman, saçımızı saç kurutma makinesiyle kuruttuğumuz gibi gözümüz kuruyor. Göz kuruyunca oksijen azalıyor ve yine aynı problemler oluyor. Dolayısıyla, kontakt lens için ne kadar takma süresi verilirse, aslında o süreden biraz daha az takmak lazım, çünkü her zaman ideal nemlilik koşulunda yaşamıyoruz. Lens taktık, büyük bir iş merkezine girdik, klima var. Hava sıcak, kapalı havalandırma veya arabada klima çalışıyor veyahut da çok uzun süre bilgisayar başındayız. Bunlar da göz kuruluğunu hızlandırabiliyor.
Bu lensleri göz doktorları vermeli, değil mi?
Doktorun vermesi çok Önemli, çünkü doktor kontakt lensi verirken, bir kere göz tansiyonuna bakacak. İki, gözün içine bakacak. Üç, hekim olmayan birinin aklına gelmeyecek sorunları, doğal olarak görecek. Mesela internetten kitap ısmarlıyoruz, ama bu çok sağlıklı bir seçim olmuyor, çünkü kitapçıya gidip baktığımız zaman fark etmeden başka kitaplar da görebiliyoruz. Göz muayenesi de bunun gibi. Göz doktoru bilinçli olarak bakacağı için bazı hastalıkları, mevcut bazı hastalıkları görebilir. Mesela göz tümörü gibi. Doktor olmayan birinin gözün içindeki tümörü görmesine imkan yok, bakmasına imkan yok, çünkü aleti yok. Bu konuda iyi yetiştirilmemiş oluyor. Ama doktor tarafından kontakt lens takılırken fark edilen göz tümörü vakası var. Bu nedenle mutlaka doktor kontrolünde olmalı. İkincisi de doktor, hastalıkları daha iyi bildiği için kontakt lense bağlı gelişebilecek durumları daha iyi bilir. Sonuçta bir kişinin göz doktoru olması için 6 sene tıp fakültesi, üzerine 4 sene, hatta şimdi 5 sene göz ihtisası ve onun üzerine uzun süre kontakt lensle uğraşması gerektiği göz önüne alınacak olursa, neden bu kadar önemli olduğu anlaşılır.
Çünkü herhalde gözyaşı eksikliği...
... Her yaşta ama aynı zamanda ileri yaşlarda da oluyor. Doğru!