Orman Ekosistemi nedir
Ormanın Yapısı ve Gelişimi
Orta Avrupa ve ülkemiz doğal ormanlarında, ibrelilerin oynadığı rol azdır. Zamanla kullanma ihtiyacı nedeniyle doğal orman yapısı değiştirilerek diğer orman sekileri ortaya çıkmıştır. Baltalık ve korulu baltalık ormanı, yakacak odun ihtiyacını karşılar. Bu ormanlarda her 10-20 yılda bir, yapraklı ormanın bir kısmı kesilir. Kesilen gövdeden çıkan sürgünler, zamanla direklik ormanı oluşturur. Bunların en iyi gelişenleri korunursa, korulu baltalık ormanı tesis edilmiş olur. Bu ormanlar da iyi korunup bakılırsa tohumluk orman veya koru ormanı gelişir. Buradaki ağaçların bazıları artımın olmadığı ve İDARE MÜDDETİ denen sürenin bitiminde belli bir plan dahilinde kesilir. Her ağaç türünün idare müddeti farklıdır.
Çeşitli gereksinimler için doğal karışık ormanın ihtiyacı karşılayamadığı anlaşılınca, son 100 - 200 yılda, iyi gelişen ve ekonomik değeri olan türler seçilerek, mono-kültürler kurulmuştur. Avrupa'da bu şekilde saf ladin ve çam ormanları geniş alanları kaplar.
Ama bir sürü tehlike bu monokültürleri tehdit eder. Örneğin kar ve fırtına devriği ile orman yangını monokültürlerde çok kötü sonuçlar doğurur. Ayrıca bu tip ormanlar çeşitli zararlı böcek türlerine en iyi beslenme imkanı verir. Tek düze ekosistem özelliği gösteren bu ormanlar, doğal tüketiciler, yani böcekcil kuş ve diğer böcekcil hayvanlara opti-mal yaşama imkanı vermez. Bu nedenle, doğal düzenleme mekanizması da zararlılara karşı yetersiz kalır. Özellikle kabuk böcekleri bu tip ormanlarda önemli zararlar yapar. Bütün bunlardan başka asit yağmurlarından en çok etkilenen ormanlar da mono-kültürlerdir. İklime uygun olarak şekillenen birçok orman tipi vardır.
Karışık doğal ormana benzeyen orman tesisi, uzun sürede en ekonomik olanıdır. Böyle ormanlarda iyi bir tabaka yapılaşması görülür Bu tabakalaşma ne kadar çeşitli ve güçlü olursa, ekolojik plan bölgeleri de, o kadar zengin olur. Bu durum ise zengin tür topluluklarını ve beslenme zincirlerini oluşturur. Oldukça tekdüze olan kayın ormanında 4 000 bitki (3 000 mantar ve 2 000 tohumlu bitki türü) türü ve 7 000 hayvan (bunların 5 200'ü böcek) türü yaşar.
Ormanda Madde Dönüşümü
Ormanın üretimi gövde, dal ve yaprak gibi topraküstü kısımlarındaki artımdan oluşur. Bu, ormanın yaşı ve bileşimine bağlı olarak yılda hektara 9 ile 16 t arasında kuru kütledir. Kuru kütle denince su alındıktan sonra geriye kalan BIYOMAS (=biyolojik kütle) anlaşılır. Artımın yaklaşık 4-6 tonu her vejetasyon dönemi sonunda toprağa verilir. Ölen bu maddeler topraktaki destruentlerin besinidir. Biyomasın parçalanmasına birçok toprak organizması katılır. Bunlardan toprak solucanı düşen yaprağı alıp parçalayan ilk canlılardan biridir. Bir ha yapraklı orman toprağında 250 000 toprak solucanı bulunur. Biyomasın bir bölümü de toprak organizmalarınca yüksek moleküllü bir organik madde olan HUMİN't dönüştürülür. Bu ise HUMUS'u meydana getirir. Başka bir kısmı mineralize olur. Bu arada anorganik besin serbestleşir. Bunu da bitkiler kök sistemleri üzerinden tekrar alırlar. Bunlar üreticiler tarafından yeni organik madde üretiminde kullanılır. Madde döngüsü böylece sona erer.
