Özofajit
Özofagus mukozası ağız ile aynı yapısal özelliği taşıdığından baş boyun göğüs kısmına uygulanan radyoterapi ve kemoterapinin tok-sik etkisinden ağız mukozası gibi etkilenir. Stomatitte alınan önlemler alınır.
Konstipasyon Nedir
Kanserin kendisi, ağrı kontrolünde kullanılan narkotikler, beslenme değişikliği, hiperkalsemi, dehidratasyon, hastanın yatağa bağımlı olması/egzersiz azlığı ve bağırsak hareketlerini yavaşlatan kemoterapötik ilaçların (vincristin, vinblastin gibi) kullanılması ve depresyon, kabızlığa neden olabilir.
Kabızlığın önlenmesi için; hastanın düzenli defekasyon alışkanlığı kazanmasının sağlanması ve defekasyon gereksiniminin hemen giderilmesi gerekir.
Taze meyve (soyulmadan) sebze, salata, fındık, fıstık, mısır, üzüm gibi lifli besinler verilir.
Hastaya bol su içirilir.
Sınırları içinde hareketi sağlanır.
Vincristin vb. kemoterapötik ilaçların beraberinde laksatifler verilebilir.
Hasta 48-72 saat içinde bağırsaklarını boşaltmaz ise laksatif, su-pozotuar verilir ya da lavman hekim istemi ile yapılır.
Diyare
Diyare de konstipasyon gibi gastrointestinal sistemdeki tümörler, radyasyon/kemoterapi gibi kanser tedavisi sonucu olabilir. Diyare önlenemediği zaman, elektrolit sıvı ve asit-baz dengesizlikleri ortaya çıkabilir. O nedenle önlem olarak;
Bol kalorili ve proteinli besinler verilir.
Gastrointestinal sistemi uyaran ve irrite edebilen tahıl, fındık, yağlı besinler, taze meyve suları, çiğ sebzeler, acı ve baharatlı ve gaz yapan yiyecekler, çay, kahve ve alkollü içecekler verilmez. Sigara yasaklanır.
Diyare olduğunda yukarıda belirtilen önlemlerin yanı sıra, yağsız peynir, yoğurt, pirinç lapası, muz, elma (pektin içerdiğinden antidi-yarektiktir), ayran, balık, tavuk, haşlanmış patates, beyaz ekmek verilir.
Diyare ile birlikte halsizlik ve yorgunluk varsa, potasyum düzeyi düşmüş olabilir. Potasyumdan zengin (muz, patates, balık gibi) besinler verilir. Bol su içirilir.
İştahsızlık-Kaşeksi
İştahsızlık (anoreksi) kanserli hastalarda, hastalığın ya da rady-otera-pi/kemoterapinin etkisi nedeniyle sık görülen bir sorundur. . Enfeksiyon, bulantı-kusma, ateş, stres, vb. durumlar enerji tüketimini artırır, kilo kaybı, malnütrisyon ve kaşeksi gibi sorunlara yol açar
Cerrahi tedavi sonrası; baş-boyun bölgelerinde yapılan radikal cerahide çiğneme ve yutmanın bozulması, parsiyel gastrektomi sonrası dumping sendromu, hipoglisemi, ince barsak, kolon ve pankreas kanserleri, safra yetersizliği nedeniyle yağ malabsorbsi-yonu iştahsızlık gelişebilir.
Yetersiz beslenmeye stres, enfeksiyon, vb. enerji tüketimini artıran nedenler eklenince, kaşeksi ortaya çıkar. . Kaşeksi, klinik olarak anoreksiya, erken tokluk, kilo kaybı, sıvı elektroit dengesizlikleri ile karakterizedir.