Total Parenteral Beslenme
(TPN=TPA=TPB)(Hiperalimantasyon)
Tanım
GastroJntestinal yolla beslenemeyen ya da bu yolla beslenmesi sakın-calı görülen hastalara, yeterli besin maddelerinin damar yoluyla verilmesi işlemidir.
TPB'NIN Uygulandığı Durumlar
Konjenital Anomaliler; Özefagus atrezisi, trakea-özafageal fistül, di-yafragma hernisi, malrotasyon, volvulüs, intestinal atreziler. Metabolik ihtiyacın arttığı durumlar; Geniş yanıklar, uzun süreli yüksek ateş durumları, Hipertiroidizm, septisemiler, politravmatize hastalar.
Cerrahiye bağlı gastro-intestinal nedenler; İnce bağırsak rezeksiyon-ları, bağırsak fistülleri, uzun süreli paralitik ileus, ameliyat öncesi hazır-ık ve ameliyat sonrası destek amacıyla,
Cerrahiye bağlı olmayan gastro-intestinal nedenler; Kısa bağırsak sendromu, malabsorbsiyon; idiopatik inatçı diyareler; akalazya; özefagus stenozları; mide kanseri; pilor tıkanmaları; absorbsiyonu bozan ve motiliteyi arttıran durumlar (örneğin: şupru; nekrotizan en-terokolit; crohn, ülseratif kolit; pankreatit; peritonit, tüberküloz ente-rit) geri dönüşümlü akut böbrek yetmezliği; radyasyon enteriti; ke-moterapi sonrası gastro-intestinal bozukluklar. . Gastrointestinal sisteme bağlı olmayan cerrahi nedenler: İntrakra-nial cerrahi sonrası, merkezi sinir sistemi travmaları; malign tümör varlığında destek tedavisi olarak; malnütrisyonlu-kaşektik hastaların ameliyat öncesi hazırlığında,
Gastrointestinal sisteme bağlı olmayan nedenler; Ağır depresyon, bilinç bozuklukları gibi oral ya da nazogastrik beslenmenin aspiras-yon ya da regürjitasyon tehlikesi nedeniyle yapılmadığı durumlar; nörolojik hastalıklar (Örneğin anoreksia nevroza, psikolojik kusma vb.)
Yenidoğanın özel durumları; ileri prematüre, düşük doğum ağırlıklı bebekler, yenidoğanın respiratuvar distres sendromu . Transplantasyonlar: Organ nakilleri, kemik iliği nakilleri
TPB Uygulama Yöntemleri
Total parenteral beslenme yöntemi 20. yüzyılın başlarında uygulanmış ve çağımızın en önemli buluşlarından biri olarak değerlendirilmiştir.
Total parenteral beslenme solüsyonları değişik karışım ve konsantrasyonlarda glikoz, amino asit, emülsifiye edilmiş yağ solüsyonları, vitaminler, mineraller, eser elementler (bakır, çinko) ve sudan oluşmaktadır.
Total parenteral beslenme, santral ve periferik olmak üzere iki yoldan yapılır. .
Santral venöz yol
Subklavian ya da internal jugular venler kullanılarak Vena Kava Supe-riyor içine kateter yerleştirilmesi ve bu yolla hipertonik solüsyonların kolaylıkla verilmesi işlemidir. Kateterin yerleştirilmesi ve bakımı sırasında kesin asepsiye uyulmalıdır. Pansumanlar ve kullanılan setler hergün değiştirilmelidir. 2. Periferik venöz yol
Periferik total parenteral beslenme amacıyla kanülasyona uygun tüm periferik venler kullanılabilir.
Vene giriş yerinde kanülü tespit ederken venin gidiş yolunun kapatılmaması gerekir. Çünkü kullanılan solüsyonlar osmotik bir yük oluşturacağından ekstravazasyon (damar dışına çıkma) ya da trombofilebit gelişebilir. Bunun erken dönemde tanınması önemlidir. Periferik ven yolu kullanılacaksa enfeksiyonun önlenmesi için, aynı venin 48-72 saatten'fazla kullanılmaması, 48 saatten önce aynı venin tekrar kullanılmaması gerekir.
TPB Solüsyonları Hazırlanması ve Uygulanması
Tota! Parenteral beslenmede kullanılan solüsyonlar şunlardır; . Hipertonik Dextroz (% 20'lik Dextroz); kalori gereksinimini karşılamak için kullanılır. 1000 ml.sinde 680 kcal. bulunmaktadır. (Aynı miktardaki % 5'lik Dextroz 200 kalori vermektedir ve normal bir erişkinin günlük kalori gereksinimi 2500 kaloridir. Bu gereksinim ameliyat sonrasında 3000, ciddi yanıklar ve sepsiste 10.000 kaloriye kadar çıkar.)
Aminoasit çözeltileri (Aminosteril I, Amino II, Nephramine, Hepat Amin, Troph Amine vb.) Protein sentezinin devam etmesi, bağışıklık fonksiyonları ve yara iyileşmesi için gereklidir. . Lipid solüsyonları (%10-20'lik intralipos) Esansiyel yağ asitleri içerir ve kalori ihtiyacını tamamlayarak fazla sıvı yüklenmesini önler. Bu solüsyonların hastanın gereksinimine göre karışımlarının yapılması gerekir. Karışımlar hastane eczanesinde ya da kliniklerde yapılacaksa aseptik koşullara dikkat edilmesi gerekir. Mümkünse la-minar hava akımlı izole yerlerde hazırlanmalıdır. Böyle bir olanak yoksa solüsyonların ayrı setlerden ya da ayrı infüzyon pompalarına bağlanarak aynı kanüle ulaşması sağlanmalıdır.
TPB'NİN Komplikasyonları ve Hemşirelik Bakımı
Enfeksiyöz Komplikasyonlar
Nedenleri:
Kateter takılması işlemi ya da bakımının uygun koşullarda yapılmaması
Kateterin başka amaçlarla kullanılması, örneğin; Santral venöz basınç ölçme, kan ya da ilaç verme, kan örneği aima vb. . Solüsyonların, bazı bakterilerin üremesi için uygun ortam sağlamalarıdır. En sık izole edilen mikroorganizmalar; stafilakok, strepte-kok, E. Coli, psödomonas, klebsiella, candida albicans'dır.
Hemşirelik Bakımı;
Solüsyonlarıhhazırlanmasında ve uygulanmasında asepsiye dikkat edilmelidir.
Kateterin bakımı ve pansumanların değiştirilmesi 24 saatte bir yapılmalı ve asepsiye dikkat edilmelidir. . Kateter başka bir işlem amacıyla kullanılmamalıdır. . Solüsyonların verilmesinde bakteri filtreleri kullanılmalıdır. Kullanım için hazırlanmış solüsyon 24 saat içinde hastaya verilip, bitirilmelidir. . Nazofarengeal bulaşmaları önlemek için kateter bakımı sırasında maske takılmalıdır.