Anne babanın boşanma sürecinde çocukların uyku ve beslenme düzenleri nasıl etkilenir?
Boşanma, tüm aile bireylerini etkileyen çok zor bir süreçtir. Bu durumdan çocukların yalnız beslenme ve uyku değil tüm düzenleri etkilenir. Ortak bir yaşantı ve gelecek düşüncesine veda etmek her zaman için acı vericidir. Kişilerin yeni düzenlerini kurup buna alışmaları birkaç yıl alabilir. Bu nedenle de boşanma yaşanırken ve sonrasında anne babaların hem kendilerine hem çocuklarına bu geçiş sürecinde zaman vermeleri ve sabırlı davranmaları gerekir.
Boşanma sonrasında çoğunlukla çocuklar annede kalır. Genellikle de çocukla kalan ebeveyn eşinin boşluğunu çocuğu ile doldurmaya çalışır; ki bu da çocuk üzerinde olumsuz sonuçlar yaratır. Sözgelimi boşanma sonrası çocuğuyla uyumaya başlayan, onunla ayrı bir dünya kurmaya çalışan anneler vardır. Çocuk için dünyanın yeterince karmaşık olduğunu düşünürsek ailedeki parçalanma onun zaten hassas olan dengelerinin kolaylıkla bozulmasına neden olur.
Çocuğun problemlerinin başında anne babanın gitmeyen ilişkisine kendisinin neden olduğuna ilişkin yaşadığı suçluluk duyguları gelir. Anne babanın çocuğuna öncelikle eşler arasındaki anlaşmazlıkta çocuğun payının olmadığını anlatması gerekir. Pek çok çocuk/genç, anne babalarının ayrılmasının onları rahatlattığını, hatta bazıları anne babaları arasında sürekli bir tartışmaya, huzursuzluğa tanık oldukları için onların ayrılmalarından duydukları memnuniyeti dile getirirler. Anne babalar ise daha çok kendi duygularını farkında olmadan çocuklarına empoze etmek eğilimindedirler. Anne babaların kendilerinin içinde bulunduğu duygu durumundan çocuklarınınkini ayırt edebilmeleri gerekir. Bu, çocukların kendi duyguları ile daha kolay başa çıkabilmesini sağlar.
Boşanmanın kişiye acı vermesinin bir başka nedeni de neden olduğu belirsizliktir. İnsanı en çok yoran, korkutan, kaygılanmasına neden olan belirsizlik durumudur. Çocukların kendilerini güvende hissedebilmeleri için böylesi bir belirsizlik durumunda bile olabildiğince açık ve net ifadeler kullanmak gerekir. Sözgelimi, çocuğun anne ve babasından, "Ayrılmamızın nedeni bizim çok sık tartışmamız, bunun seninle bir ilgisi yok" şeklinde ifadeler duymaya ihtiyacı vardır.
Çocuk üzerinde arkadaş çevresi büyük bir baskı ve etki unsurudur. Özellikle okulda çocuğun cevap veremeyeceği sorulara maruz kalmadığından ya da kendisiyle alay edilmediğinden emin olmak gerekir. Çocuğun, anne babasının boşanmış olduğu bir başka çocukla arkadaşlık etmesi, özelini daha kolay paylaşmasını sağlar. İçinde bulunulan durumu paylaşmak strese karşı en etkili yöntemlerden biridir. Anne babaların çocuklarına duygularını ifade etmeleri için fırsat vermeleri aynı nedenden ötürü çok önemlidir. Boşanma sırasında ve sonrasında çocuğun ebevenleriyle birlikte tüm dış dünyaya karşı öfkeli olması yaygın ve doğal bir tepkidir. Çocuğa şu anda içinde bulunulan durumun ve öncesinin resmini çizerek anlatmak kavramasına yardım eder. Açıklamalar yapmak yerine çocuğu kendisini anlatmaya teşvik etmek gerekir.
Boşanma gibi zor bir süreçte anne babaların üzerinde durmaları gereken bir başka önemli nokta da çocuğun içinde bulunduğu gelişim evresidir. Küçük çocuklar daha çok somut düşünebildikleri için, onlara uzun uzun içinde bulunulan durumun nedenlerini anlatmak yerine açık ve net bir şekilde bundan böyle hangi günler nerede yaşayacağı, okulla ilgili yeni bir düzenlemeye gidilip gidilmeyeceği konularında somut bilgiler verilmesi gerekir.
Çocuklar özellikle de gençler genellikle anne babalarının ayrılmasının onların arkadaşları ile olan ilişkilerini direkt etkilediğini, ikili ilişkilerden kaçındıklarını, karşı tarafa daha güvensiz davranıp daha kıskanç tavırlar sergilediklerini dile getirirler. Bu nedenle de anne babaların çocuklarının arkadaş ilişkilerindeki değişiklikler konusunda da dikkatli davranmaları gerekir.
Çocuğun yeniden güven duygusu kazanabilmesi için hayatında belirli bir rutinin varlığına ihtiyacı vardır. Pratik yaşama ilişkin düzenlemeler ne kadar çabuk hayata geçirilirse geçişin neden olduğu sancılar o kadar kısa sürer. Çocuğun artık anne babadan oluşan iki ayrı dünyası vardır. Bu iki ayrı dünyanın birbirini tamamlaması, çocuğun ruhsal dünyasında parçalı değil, birbirini tamamlayan bir duruma dönüşmesi gerekir.
Anne babalar içinde bulundukları duygu durumlarını çocuklarına anlatmalarına gerek kalmadan onlara hissettirirler. Duyguların fark edilmesinde çocuklar yetişkinlere göre çok daha duyarlıdırlar.
Anne babanın kendisini bırakmaması çocuğunun ihtiyacı olan en önemli mesajı, "anne ve babanın güçlü olduğu" mesajını verir.
