Çocuklarda Ağlama ve Kusma
Bazı çocukların çok üzülünce ya da istedikleri yapılmadığında ağlarken kusmaları ne anlama gelir?
Çocuklarda gördüğümüz, gözlemlediğimiz istenmeyen davranışları "şımarıklık" ya da "sadece ilgi çekmek amacıyla yapıyor" şeklindeki değerlendirmeler anne babaların çocukları üzerine yalnız düşü nurken değil, konuşurken de kaçınmaları gereken ifadelerdir. Her şeyden önce böyle bir yaklaşım, anne babayı çocuğunun davranışı üzerine düşünmekten alıkoyar. Oysa çocukların davranışlarının hep bir anlamı vardır. Gerek yeterli sosyal donanıma sahip olmadığı gerekse dil gelişimi kendi sıkıntılarını açık bir şekilde ifade etmeye yetmediği için -aynı durumda olan pek çok yetişkin de vardır-çocukların oyun ve davranışları bizler için önemli ipuçlarıdır.
Kusma davranışı bir anlamda çocuğun 'içini boşaltma', kendisini dışarıya vurma davranışı olması bakımından sembolik bir davranış olma özelliğine de sahiptir. Burada ilk düşünülmesi gereken kendisini ifade etmekte ve anlaşılmakta yetersiz kalan çocuğun durumunu göstermesidir. Anne babaların öncelikli olarak çocuklarının ne zaman, hangi davranış karşısında kustukları ve bu kusma davranışının hangi sıklıkta görüldüğünü tespit etmeleri gerekir. Burada önemli olan iki nokta vardır: Davranış oluşmadan önce nasıl engelenebilir? Şayet davranışın engellenmesi başarılamamışsa davranış ortaya çıktığında nasıl bir yaklaşım izlenmelidir?
Davranış ortaya çıkmadan önce engellenebilmesi için gerek sözel yollarla gerekse sanatsal aktivitelerle çocuğun kendisini anlatmasının yolunun açılması gerekir. Çocukla iletişim kurarken onun hissettiği duyguların farkında olduğunuzu ve onu anladığınızın mesajını vermeniz gerekir. Bunu yapabilmek için de çocuğunuza, "Biliyorum bu seni kızdırıyor..." ya da, "Biliyorum böyle olması seni hayal kırıklığına uğrattı..." türünden ifadeler kullanmanız çocuğun hem kendi duygularının farkına vararak duygularıyla başa çıkmasına, hem de kendisini ifade etmeyi öğrenmesine yardım eder. Ayrıca çocuğunuzla olan ilişkinizin niteliğini arttırmak, onunla daha çok ve keyifli zaman geçirmek çocuğunuzun ruhsal olarak daha dirençli olmasını sağlar.
Bir şekilde davranışın ortaya çıkmasına engel olamadıysanız, kusma davranışı ortaya çıktığında mümkün olduğunca soğukkanlı bir şekilde tepkisiz kalmanız zamanla çocuğun davranıştan vazgeçmesine yardım eder. İstenmeyen davranışlara anne babanın vereceği aşırı tepkiler, davranış karşısında açıkça çaresiz kaldıklarını çocuğa yansıtmaları çocuğu daha da açmaza sokar. Olaydan sonra çocuğunuz da siz de sakinleştiğinizde bunun üzerine konuşmanızda yarar vardır.
