Nematod Nedir
Nematodlar (yuvarlak solucanlar) uzun, silindirik ve segmentsiz ip şeklinde parazitlerdir. Boyları bir kaç milimetreden, bir metreye kadar değişebilir. Medikal açıdan önemli nematodlar genellikle biseksüeldir ve erkekleri dişilerden daha kısadır. Strongyloides cinsinde farklı olarak döllenmemiş yumurtadan gelişim oluşabilir(65). Vücutlarının ön kısmında bir ağız mevcuttur. Bunu takip eden özafagus ve arkadan anüsle dışarı açılan bağırsak gelmektedir.
Nematodlara bağlı enfeksiyonlar genelde asemptomatik geçirilir. Ancak, özellikle çocuklarda olmak üzere, çok sayıda alındıklarında anemi, malnütrüsyon, fiziksel ve zihinsel gelişimde azalmaya neden olabilirler(32).
İntestinal nematod enfeksiyonlarının coğrafik dağılımı sosyoekonomik durum ve temizlik alışkanlığı ile yakın ilişki gösterir. Ascariasis, kancalı kurt enfeksiyonları, strongyloidiasis ve trichuriasis gibi topraktan geçen intestinal nematod hastalıkları dünyadaki en yaygın enfeksiyonlar arasındadır. Enterobius vermicularis için farklı olarak toprak zorunlu değildir ve insandan-insana doğrudan bulaştırılabilir.
Ascaris lumbricoides Morfoloji:
Ascaris lumbricoides’in tüm dünyada 1,5 milyardan fazla insanda parazitlendiği tahmin edilir(15). Ascaris lumbricoides insanlarda görülen en büyük nematoddur. Görülme sıklığı bölgelerimize göre % 7-80 oranında değişir(76). Vücudu silindiriktir ve iki uca doğru incelir. Renkleri krem beyazı veya kırmızımtırak olup bazen pembemsi görülebilir. Dünyada hemen her yerde ve yurdumuzun her bölgesinde görülür
Erkekler 15-30 cm boyunda, 3-4 mm eninde arka ucu konik ve karın yüzüne doğru kıvrılmıştır. Dişileri erkeklerden daha büyüktür. Dişiler 20-40 cm boyunda ve 5-6 mm enindedir. Arka ucu konik ve düzdür. Kesin konak insandır ve ara konağı yoktur. Erişkinler bağırsak boşluğunda bulunurlar, ender olarak dudakları ile bağırsak mukozasına tutunurlar. Bağırsakta çok hareket etmezler, ancak dar kanallara girme eğilimleri vardır. Gıdalarını bağırsakta ozmos yoluyla sağlarlar. İnsan vücudundaki ömürleri 1-2 yıl kadardır. Dişi bir erişkin günde yaklaşık 200.000 yumurta yumurtlar
Ascaris lumbricoides’in yumurtaları dış koşullara ve dezenfektan maddelere karşı oldukça dirençlidir. A. lumbricoides’in ara konağı yoktur ve insanların parazitidir. Bununla birlikte insandan insana doğrudan bulaşamaz(14, 59, 76). Döllenmiş ve döllenmemiş olmak üzere iki tip yumurtası vardır(Resim 1-4). Döllenmiş yumurtalar oval simetrik, 60-70 µm boyunda ve 40-50 µm enindedir. İçinde yumurta hücresi bulunur ve bu hücre ile kabuğun uçları arasında belirgin bir boşluk vardır. Döllenmemiş yumurtalar ise döllenmişlerden daha uzundur (90 µm kadar) ve içlerini vitellus hücreleri doldurmuştur. Bu yumurtalar bağırsakta erkek solucan bulunmadığı veya bütün dişileri döllemeye yetmediği durumlarda görülür. Döllenmemiş yumurtaların enfeksiyonun yayılımında rolü yoktur.
Kaynak; http://zehirlenme.blogspot.com
