Kalça Eklemi Kapsül ve Bağlari
Kalça eklemi; femur başı ve asetabulum arasında oluşan “art. spheroidae” grubu çok yönlü ve çok güçlü bir eklemdir. Bu eklemin çevresi kuvvetli kaslarla ve kuvvetli bir fibröz kapsül ile kaplıdır. Konvex eklem yüzü femur başı bir küre şeklinde olup lig. capitis femorisin tutunduğu yer olan fovea capitis femoris hariç , her tarafı eklem kıkırdağı ile kaplıdır. Eklem kıkırdağı merkezde kalın, periferde ise incedir. Konkav eklem yüzünü oluşturan acetabulumun tümü ekleme katılmaz. Sadece eklem kıkırdağı ile kaplı olan yarım ay şeklindeki facies lunata katılır. Ekleme katılmayan fossa acetabuli ise, yağ dokusundan zengin sinovial yapıyla doludur. Konkav eklem yüzünü artırmak için acetabulumun kenarında fibrokartilaginöz yapıda labrum acetabulum denen bir halka mevcuttur. Burası asetabulumun derinleşmesine, femur başının % 50‟sinin örtülmesine yardım eder ve kalça ekleminin stabilitesine yardım eder. Bu eklemin merkezi lig. inguinale orta 1/3‟ünün 1,2 cm kadar aşağısında bulunur.
Eklem kapsülü; eklemi sıkıca saran kalın bir bağ şeklindedir. Kalça ekleminin kapsülü yukarıda asetebulum üst dudağına yapışır, aşağıda ise önden trokanterler arası çizgiye kadar uzanırken, arkada trokanterler arası ibiğin ( Cristanın) 1,5 cm yukarısına yapışır. Kapsül önde kuvvetli yapışmasına karşın arka kısımda oldukça hafif yapışmıştır. Özellikle femur boynu arka dış kısmında kapsül yoktur. Kapsül bazı yerlerde kalınlaşmış olup bunu üç büyük ligament sağlar.
1- Lig. İliofemorale: Ters Y şeklinde olup, vücudun en kuvvetli bağıdır. Üçgen şeklinde olan ve kalça ekleminin ön yüzünde bulunan bu bağın tepesi yukarıda SİAİ (Spina İliaca Anterior İnferior) „un alt kısmına, tabanı ise aşağıda trokanterler arası çizgiye tutunur. İç taraftaki bağ dikey olup, dış taraftaki bağ biraz oblik olarak seyreder. Dikey bağ uyluğun aşırı arkaya gitmesini (ekstansiyon), oblik bağ ise aşırı adduksiyonu sınırlar. Bu fonksiyona kaslar da katılmasına rağmen esas sınırlayıcı olan bu bağlardır.
2- Lig. Pubofemorale: Üçgen şeklinde olan bu bağ, yukarıda üst pubik kol‟a, aşağıda ise lig. iliofemorale‟nin kalın iç kısmına karışarak trokanterler arası çizgiye tutunur. Eklemin önünde bulunması nedeniyle uyluğun fazla ekstansiyon ve abduksiyonunu önler.
3- Lig. İskiofemorale: İskiumdan başlayarak, dışa ve yukarı doğru seyrederken femur boynunu sarar ve büyük trokantere yapışır. Uyluğun hiperekstansiyon ve iç rotasyonunu sınırlar.
Ligamentum Teres: Üçgen şeklinde olan bu bağ birazda yassıdır. Tepesi fovea capitis femoris‟e, tabanı ise transvers asetebuler ligamente yapışır. İntrakapsüler bir bağdır. Bazen bu bağ bulunmaz, bunun yerine sadece sinovial bir membran bulunur. Ortalama 3.5 cm uzunluğundadır. Bağ fonksiyonundan ziyade, özellikle küçük yaşlarda femur başının beslenmesine katkıda bulunur.
