Şişmanlık ve Kilo Sorunu Nedir?
Dilek Kaykılar Hocam önce şişmanlığın tanımından bahsedelim isterseniz... Nedir şişmanlık?
Prof. Dr. Metin Özata Şişmanlık vücudumuzda aşırı miktarda yağ birikmesidir. Ağırlığı fazla olan kişilerin hepsi şişman olarak kabul edilmez. Bazı kişilerde kas gelişimi fazlaysa bu da ağırlığı artırır. Bu nedenle şişmanlık ile ağırlık aynı anlama gelmemektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) şişmanlığı, "Vücutta sağlığı bozacak ölçüde anormal veya aşırı miktarda yağ birikmesi" olarak tanımlamıştır. 18 yaşındaki erkeklerde vücut ağırlığının yüzde 15 ila 18'ini, kızlarda ise yüzde 20 ila 25'ini yağ oluşturur; erkeklerde bu oran yüzde 25'i, kadınlarda ise yüzde 30-35'i aşarsa şişmanlık ortaya çıkar. Şişmanlığın tıp dilindeki adı "obezite"dir. Obeziteyi önlemek de, kitabın son bölümünde daha ayrıntılı anlatacağımız gibi, kilo yönetimi yoluyla fazla yağlardan kurtulmak demektir.
Şişmanlık (Kilo Sorunları) bir hastalık mıdır?
Şişmanlık, çok eski çağlarda bir hastalık olarak algılanmamakta, hatta sağlık ve güç simgesi olarak görülmekteydi. Ankara'daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenen eski çağlara ait kadın heykellerinin hep şişman olması bu inanışın güzel bir örneğidir. Ancak artık şişmanlığın bir hastalık olduğu, yapılan birçok bilimsel araştırmayla ortaya konmuş bir gerçektir.
Bazı kişiler durmadan kilo alıp verir. Kilo veren kişi düzenli beslenme uygulamaz veya egzersizi azaltırsa tekrar kilo alır. Bu nedenle şişmanlık, tekrarlama özelliği olan bir hastalık olarak tanımlanmaktadır. Başka hastalıklar gibi, şişmanlığın da nedeni vardır ve çoğu şişman hastada bu neden, aşırı beslenme ve alınan enerjiyi harca-yamama olarak gözlenir. Yakılamayan enerji vücutta yağ olarak birikir.
Peki, bu fazla yağlar neden birikir? Yağ ve Kilo Sorunları
Vücudumuzun normal bir kiloda kalması için yakabildiğimiz kadar gıda almamız gerekir. Eğer yakabileceğimizden daha fazla gıda alırsak, fazla kaloriler vücudumuzda yağ olarak birikir ve şişmanlık ortaya çıkar.
Biriken yağlar sadece yağ dokusunda mı bulunuyor?
Şişman bir kişide görülen en önemli bozukluk yağ hücrelerinin büyümesi, bu hücrelerde aşırı yağ birikmesi ve yağla dolan hücrelerde daha fazla yağ depolanamayınca bu defa fazla yağların kaslarda ve karaciğerde birikmesi ve kan dolaşımında fazla miktarda yağ asitlerinin ortaya çıkması durumudur. Bir başka deyişle şişmanlıkta, yağ hücrelerinin yanında, kaslardaki, karaciğerdeki ve kan dolaşımındaki yağ miktarı da artar.
