Dikkat Eksikliği
Hiperaktivite Tedavisinde Kullanılan İlaçlar Bağımlılık Yapar Mı
Özellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda kullanılan merkezi sinir sistemi uyarıcılarının bu çocuklarda ileri ki dönemlerde madde bağımlılığı gibi bir risk oluşturduğu gibi halk arasında söylentiler vardır. Bu söylentilerin ne maksatla oluşturulduğu belli olmasa da bunun bilimsel bir desteği yoktur. Yapılan çalışmalarda bu çocuklar ile hiperaktivite durumu olmayan çocuklar arasında bu yönde anlamlı bir fark bulunamamıştır. Hatta tedavi edilen çocukların erişkin döneminde daha az madde bağımlılığına yakalandığı gösterilmiştir.
Özellikle tedavi edilmeyen, yeterli psikososyal desteği olmayan, okul ve aile ilişkilerinde değişik zorluklar yaşayan, işlevselliği bozulmuş olan çocukların madde kullanımı açısından risk altında olması muhtemeldir. Bu durum sadece hiperaktivitesi olan çocuklar için geçerli değil bu türlü problemi olan bütün çocuklar için geçerlidir.
Özellikle ilaç kullanımının bu türlü bir yatkınlık oluşturduğu konusundaki söylentiler spekülasyondan öteye gitmemektedir. Tam tersi olarak zamanında tedavi planına alınmış ve ilaç ile hiperaktivite ve dikkat eksikliği belirtileri kontrol altına alınmış gencin psikososyal işlevselliği daha az bozulacak, sıkıntıları daha az olacak, başarısızlık ve kendi özgüven kaybından dolayı yukarıda bahsedilen sıkıntılara daha az maruz kalacaktır. Bu yönden ele alınırsa ilaç kullanımının madde bağımlılığı konusunda koruyucu olduğu söylenebilir.
Yalnız her ilaç gibi merkezi sinir sistemi uyarıcılarının su-istimal edilmesi muhtemeldir. Gereksiz kullanım, uygun olmayan yoldan vücûda alma, ilaca psikolojik şartlanma doğru değildir. Bu türlü sorunların oluşmaması için doktorun önermesi ve reçete etmesi gerekir. Doktor kontrolünde ve gerekli olduğu durumlarda kullanıldığında madde ve ilaç bağımlılığı söz konusu değildir. Riskli diyebileceğimiz grupta özellikle de davranım bozukluğu ve madde kullanımı olan grupta kullanılırken daha dikkatli olmalı ve yakın takibe almalıdır. Anne babaların bu türlü spekülasyonlar ile tedavi ve işleyen düzeni bozmamaları çok önemlidir. Zaten hiperaktif çocuklarda tedavi dönemi süresince yalnız ilaç yazılmamakta yapılan bireysel ve grup terapileri ile çocuğun ilaç kullanma konusunda oluşabilecek sıkıntılarda gözlenmektedir.
Anne babaların bu hassasiyetinden faydalanan ve hiperaktiviteyi tedavi ettiğini öne süren bir çok kişi umutları sömürmekte ve hiçbir faydası olmayan yöntemlerle anne baba ve çocukların psikolojilerini bozmaktadır. Bu açıdan kendisini faydaları ve etkinliği ile ispat etmiş tedavilerin öncelikli olarak uygulanması çocuğunuz için en faydalı olan şekildir.
