Solunum Nedir, Solunum Çeşitleri
Solunum fizyolojik bir olay olup, bireyin yaşamı için şarttır. Solunum sistemi solunum yolları ve akciğerden oluşur. Solunum yolları; burun boşluklan, farenks, larenks, trakea, bronşlar, bronşiyoller ve alveolleri içerir. Akciğer sağ ve sol olmak üzere göğüs boşluğunda yer alır. İki akciğer arasındaki boşluğa mediasten denir. Mediasten boşluğunda kalp ve damarlar vardır. Sağ akciğer altında karaciğer olduğu için, sol akciğere göre biraz daha büyük ve yukarıdadır. Sol akciğerde kalbin baskılaması nedeniyle küçüktür. Sağ akciğer üç, sol akciğer ise iki lob'dan oluşmuştur.
Solunumun temel fonksiyonu dokulara oksijeni sağlamak ve dokularda oluşan karbondioksidi atmaktır. İnspirasyon (soluk alma) ile göğüs kafesi ve akciğerler genişleyerek akciğerlere hava dolar. Ekspirasyon (soluk verme) ile göğüs kafesi ve akciğerler daralır, içerideki hava dışarıya verilir. Normal solunumda inspire ve ekspire edilen hava miktarı 500 mit. dir. buna solunum volümü denir. Solunum 4 evrede oluşur. Bunlar;
1. Ventilasyon
2. Difüzyon
3. Perfüzyon
4. Solunum düzenlenmesi
Ventilasyon süreci inspirasyon ve ekspirasyon olmak üzere iki aşamada oluşur. Difüzyon oksijenin alveol Hemşire hastanın solunumunu gözliyerek tanımlamalı ve rapor etmelidir. Bunun içinde hemşirenin solunum tipleri hakkında bilgisinin olması gerekir. Solunum hızını, nabız ve kan basıncı ile karşılaştırarak normal sınırlarda olup olmadığını belirtir. Normal ve kolay sessiz olarak soluk alıp vermeye "Eupne" denir.
Solunum Çeşitleri
APNE
Solunumun geçici ve kalıcı olarak bir süre durmasıdır.
Taşipne
Solunum normalden daha hızlı ve yüzeyeldir. Solunum sayısı dakikada 24'ün üzerindedir. Daha çok korku durumlarında ortaya çıkar. Hemşire hastaya sürekli bilgi vererek ve iletişim kurarak hastanın anksiyetesini, korkusunu ve stresini gidermesi gerekir. Eğer neden yüksek ateşe bağlı ise ateşi düşürülür.
Bradipne
Solunum normalden daha yavaştır. Solunum derinliğinde bir değişiklik yoktur. Solunum sayısı dakikada 10'un altına inmiştir. Daha çok bu tip solunum barbitürat ve trankilizan gibi ilaçların yan etkisi olarak ortaya çıkar.
Hiperne veya Hyperventilasyon
Solunum hızı ve derinliği artmıştır. Hemşire bu durumdaki hastanın dinlenmesini sağlamalıdır. Korku, anksiyete ve stresini iletişim kurarak gidermeye çalışmalıdır. Hastanın ateşi yüksekse düşürmeye çalışılır. Hastanın derin ve yavaş soluk alıp vermesini sağlıya-rak, solunum hızını düşürme konusunda hastayı desteklemelidir.
