Poliarteritis Nodosa, Polyarteritis Nodosa
Poliarteritis nodosa (PAN), orta ve küçük boy müsküler arterleri tutan bir vaskülittir. Erken dönemde oluşan inflamatuvar lezyonlar arteriyal bifırkasyondadır; nötrofıl hakimiyeti olur. Damar duvarında oluşan zayıflama sonucu anevrizmalar gelişir. İyileşme fazında damar lümeninde daralma olur.
Erkekte kadınlara göre 2 kat fazla görülür; orta yaşta sıktır. Klinikte başlangıçta kendini non-spesifık bulgular ile gösterir. PAN tüm organları etkileyebilmesine karşın cilt, periferik sinirler, eklemler, intestinal sistem ve böbrekler en sık etkilenen organlardır. Böbrek tutulumu, hastalığın seyri sırasında bir dönemde birçok hastada gözlenir. Glomerüler lezyon, küçük orta boy intrarenal arterlerin vaskülitine bağlı olarak gelişen fokal segmental nekrotizan glomerülonefrittir. Azotemi ve hipertansiyon sıktır. Hipertansiyon, %21-33 oranında gözlenir ve HbsAg ile ilişkili PAN'da daha sıktır. Renal arter ve daha az sıklıkta glomerül tutulumuna bağlıdır; genellikle hafif seyreder. Hipertansiyon, esas olarak renin-angiotensin sisteminin iskemik aktivasyonuna bağlıdır.
Hipertansiyonun, tedavide kullanılan kortikosteroidlere bağlı olarak da tetiklenebileceği veya yan etki olarak ortaya çıkabileceği unutulmamalıdır. Malign hipertansiyon da HbsAg ile ilişkili PAN'da daha sık olarak gözlenir.
Tanı anjiografık olarak ve tutulan organdan yapılan biyopsi ile konulur. Tedavide glukokortikoid ve sitotoksik ilaçlar verilir.