Uçucu Maddeler, Uçucu Madde Bağımlılığı
Zaman zaman gazete haberlerinden öğrencilerin veya çalışan küçük çocukların uçucu maddeler kullanma alışkanlığına girdiklerine dair bilgiler alırız. Uçucular sıklıkla burun yoluyla kullanılan triolin, benzen, aseton v.b. uçucular veya bazan da böcek öldürücü spreylerdir.
Bu tür maddeler doğrudan tüpten veya plastik torbadan veya bulaşmış kumaşlardan koklanarak alınır.
Başlangıçta birkaç koklama ile "sarhoş" olunabildıği halde zamanla sinir sisteminin alışması sonucu daha çok koklama gereği duyulur. Bağımlıların 3-5 tüp kullanarak amaçlarını gerçekleştirdiği görülmektedir.
Koklama sonucu görülen belirtiler, alkol sarhoşluğuna benzer. Başdömnesi, konuşma düzensizliği, kontrolsuz, serbest hareketler, uyuşukluk ve zihin kaybı olabilir. Hayal görme başlar. Kilo kaybı ve bazan kendinden geçme olur.
Tedavi psikolog ile bağımlının ortak çalışmasıyla sağlanır.
Uçucular ve bazı kimyasal sentetik maddeler, özellikle çocuklarda koklama ve solunum yolu ile uyuşturucuya alışma nedeni olabilmektedir. Aseton, benzin, tiner, vernik gibi maddeler solunum yoluyla sinir sistemine etki yapar, karaciğer, böbrek üzerinde olumsuz tesirler bırakırlar. Ayrıca üst solunum yollarında ödem oluşturma tehlikesi vardır.
Kimyasal maddeleri burun yolu ile alanlarda, burunda, dudaklarda kansızlığa bağlı lekeler oluşur. Deri üzerinde izler olabilir.
Çok genç bağımlılarda veya cezaevlerindeki yaşlı bağımlılarda tüpgaz, çakmakgazı solumak yaygındır. Bu yolla beyindeki oksijen düzeyi azalır ve bilinç kaybı meydana gelir. Uçucu solventlerden etkilenme sonucu, alkol etkisi gibi bireyin kendisini aşırı derecede iyi hissetmesi gibi bir tablo ortaya çıkar.