Ortodonti Tedavisi ve Ortodontistler
İşte bu konuda dedenizin bir hayli suçu var. Yani çene ve dişlerde oluşan çapraşıklığın iki büyük nedeni genetik ve çevresel faktörlerdir. Ortodonti ise bu anomalileri (çene ve dişlerdeki çapraşıklıkları) özel aygıt (aparey) kullanarak düzelten, diş hekimliği uzmanlık dalıdır.
Çenelerde, dişlerde görülen çapraşıklık aileleri çok huzursuz eder. Estetik ve fonksiyonel açıdan da mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Bu durum genetik kaynaklı olabildiği gibi çevresel faktörlere de bağlıdır. Örneğin erken süt dişi kaybı (süt dişi başlığı altında daha ayrıntılı açıklanmıştır) sonucu yeni gelen dişler rehberlerini kaybeder. Yanlış yerlerden sürer.
Parmak emme, yalancı emzik, kalem ısırma vs. gibi alışkanlıklar da yaptıkları dengesiz basınç ile dişlerin çapraşıklığına neden olur. Çocuğunuzun bunlar gibi kötü alışkanlıklarını bırakması için çaba sarf edin. Erken dönemde bırakılırsa sorun kendiliğinden geçer. Kötü alışkanlıklar dişlere sürekli olarak alışkanlığın şekline göre bir kuvvet uygular. Dişler de bu anormal kuvvet nedeniyle hareket eder. Yapılacak şey bu tarz alışkanlıkları ciddiye alıp, bir an önce bırakmasını sağlamaktır. Bu etabı geçmişseniz, yani çok geç diyorsanız, erken dönemde hemen bir ortodontiste gidip, gerekli tedavi ya da önerileri almalısınız.
Bu arada çok merak edilen bir konu da ortodontik tedavide zamanlamadır. Eğer sorun dişsel ise -yani ağzınızı kapattığınızda, çenenizde, yüzünüzde herhangi bir sorun yoksa- hemen hemen her yaşta tedavi edilebilir. Sadece geç yaşlarda biraz daha fazla zaman alır. ideal olanı ise ergenlik çağına kadar yapılmasıdır.
Eğer iskeletsel -çeneleri, yüz kemiklerini ilgilendiren-bir sorun varsa tedavi biraz daha zordur. Soruna ve şartlara göre tedavi zamanı belirlenebilse de en geç ergenlik çağına kadar tedavi edilmelidir. Yetişkin bireyde kemikler harekete izin vermez, dolayısıyla iskeletsel problemler ancak cerrahi olarak tedavi edilebilir.
Bu konuda yapılan en büyük yanlışlardan biri de çocuktaki çapraşıklık sorununu korsan bir muayenehanede bir diş teknisyenine çözdürmeye çalışmaktır. Korsan hekimlerin ortodontik bilgileri de emin olun size yakındır. Hatta daha azdır. Çünkü bazıları sorunu diş çekerek çözmeye kalkar. Bu yapılacak en büyük yanlıştır. Bir diğer yanlış da dişlerdeki çapraşıklığı çok sayıda diş kesip kaplayarak çözmeye çalışmaktır. Korsanların sıklıkla uyguladığı bir yöntemdir.
Ortodontik ledavi maliyetli ve uzun zaman alan bir tedavidir. Ama sonuçlara değer.
Gerçek bir ortodontik tedavi alma şansını yakalamış-sanız önerilerimize kulak verin.
1. Tedavi öncesi ağız tam sağlıklı olmalı; çürük, dişeti hastalığı olmamalıdır. Ortodontist ile ilk randevuya gitmeden, bütün çürükler tedavi edilmelidir. Dişeti sorunu varsa çözülmeli ve maksimum ağız hijyeni sağlanmalıdır.
2. Tedavi başladıktan sonra ortodontistin önerilerine harfiyen uyulmalıdır. Yapışkan gıdalar (örneğin mesir macunu, lolipop vs.), asitli içecekler (cola, fanta, çamaşır suyu vs.) içilmemeli ya da damlalıkla kullanılmalıdır.
3. Dişler düzenli olarak fırçalanmalı, ağız hijyenine maksimum özen gösterilmelidir. Braketler, teller yiyeceklerin dişler üzerine daha kolay tutunup birikmesine sebep olur. Dolayısıyla mikrop plağı normalden daha fazla birikir. Fırçalamayı aksatmanız da çürüklere çift kişilik davetiye çıkarır.
4. Randevular aksatılmamalıdır. Takılan tellerde kopma, çıkma gibi herhangi bir sorun olursa randevu tarihi beklenmeden hemen hekimle kontak kurulmalıdır.
5. Tedavi bitip dişler düzeldikten sonra pekiştirme tedavisi başlar. Pekiştirme tedavisine gereken önem verilmelidir yoksa her şey geri dönebilir. Ortodontik tedavi sırasında teller sayesinde dişleriniz hareket ettirilir. Yeni taşındıkları bölgeye tam alışmadan tedavi bitirilirse hemen eski yerlerine geri dönerler. Pekiştirme tedavisi dişlerin yeni konumlarına tam olarak adapte olmalarını sağlar. Çok önemli bir dönemdir. Dişler nasılsa düzeldi diye bu dönemi hafife almayın.