SHOX
Geni Nedir
SHOX
geni ilk olarak Rao ve ark. tarafından X kromozomu
kısa kolu distal uç bölgesinde delesyon haritalama yöntemi kullanılarak
bulunmuştur (Rao ve ark., 1997). Aynı gen bu gruptan bağımsız olarak Ellison ve
ark. tarafından da bulunmuş ve PHOG (Pseudoautosomal Homeobox-containing
Osteogenic Gene) olarak isimlendirilmiştir (Ellison ve ark., 1997). SHOX
geninin kromozomal lokalizasyonu, genomik yapısı ve cDNA formları şekil 2.3’te
gösterilmiştir (Oliveira ve Alves, 2011).
SHOX geni (NCBI Gene İD: 6473) Xpter-p22.32 ve
Ypter-p11.2’de lokalize PAR1 bölgesinde yer alan, Xp22.33 ve Yp11.3 yerleşimli,
35.067 bç uzunluğunda bir gendir. Yedi egzona sahip bu genin ilk egzonu
kodlamayan egzondur ve 3’ ucundaki egzonun alternatif ayıklanması ile sırasıyla
292 ve 225 aminoasit uzunluğundaki SHOXa ve SHOXb proteinlerini kodlar. SHOX
geni mRNA transkriptleri transkript varyant 1; SHOXa’yı kodlar ve transkript
varyant 2; SHOXb’yi kodlar. Transkript varyant 1 (3757 bç,
NCBI Reference Sequence: NM_000451.3) ve transkript varyant 2
(1951 bç, NCBI
Reference Sequence: NM_006883.2) mRNA transkriptlerinde ilk 5 egzon aynı olmasına
karşın son egzon sırasıyla 6a ve 6b olarak birbirinden farklıdır. SHOXa
proteini homeodomain, SH3 (Src Homology 3) bağlanma bölgesi ve OAR (Otp,
Aristaless, Rax) bölgesi olmak üzere 3 önemli domaine sahiptir. SHOXb
proteininde SH3 bağlanma bölgesi ve OAR bölgesi bulunmaz. Bu nedenle SHOXa
proteini transkripsiyon faktörü olarak görev yaparken, SHOXb proteininin
transkripsiyonel aktivatör özelliği bulunmaz.
Enkondral kemikleşmenin önemli
düzenleyicisi olan brain natriuretic peptide proteinini kodlayan NPPB
(Natriuretic Peptide Precursor B) geninin SHOX geninin transkripsiyonel
hedeflerinden biri olduğu gösterilmiştir (Marchini ve ark., 2007a).
Kondrogeneziste rol alan transkripsiyon faktörleri olan SOX5 ve SOX6 genlerinin
de SHOX geni tarafından düzenlendiği bildirilmiştir (Aza-Carmona ve ark.,
2011). Ayrıca, Dicker ve ark.’nın yapmış oldukları çalışmada SHOX geninin
ekstremite gelişimi üzerine etkisi olan FGFR3 (Fibroblast Growth Factor
Receptor 3) genine güçlü pozitif etkide bulunduğu gösterilmiştir
