Esrar Bagimliligi Tedavisi

Esrar Bağımlılığı Tedavisi

Esrar bağımlılığı tedavisi için yaklaşımları farmakolojik ve psikososyal müdahaleler olarak iki ana başlık altında toplayabiliriz.

Esrar bağımlılığı alanın da etkinliği kesin olarak gösterilmiş farmakolojik ajanlar bulunmamakla birlikte, preklinik ve klinik çalışmalarla CB1 reseptör antagonisti SR141716, (bupropion), nefazodone, lityum, valproik asit, vb. farmakolojik ajanların etkinliği değerlendirilmiştir. Esrar bağımlılığında farmakolojik tedavi ile ilgili çalışmalar değerlendirildiğinde çalışmaların küçük örneklem sayısına sahip olmaları, özellikle esrar bağımlılığı tedavisini hedefleyen çalışmaların olmayışı, laboratuar şartlarında gösterilen etkilerin klinik populasyonda yeterli düzeyde olmayışı kısıtlılık olarak değerlendirilebilir. İntoksikasyon ve yoksunluk bulgularını azaltan ilaçlar esrar bırakmanın başlangıcında, esrarın etkilerini bastıran, aşermeyi azaltan, eşlik eden psikiyatrik bozuklukları düzelten ilaçlar relapsların önlenmesinde yarar sağlar.
 
Psikososyal yaklaşımlar alanında; Relaps önleme ve sosyal destek grupları, kısa farkındalık oluşturma, motivasyon arttırma grupları, bilişsel davranışçı terapiler, aile eğitimi modelleri vb. birçok psikoterapi ve kombinasyonları esrar bağımlılığının tedavisinde çalışılmış. Psikoterapi yaklaşımlarının tümünün tedavi için yarar sağladığı, fakat hiçbirinin bir diğerine üstünlük sağlamadığı, daha uzun süreli terapi yaklaşımlarının kısa süreli müdahalelerden anlamlı farklılık göstermediği belirtilmiş.
 
Dikkatin gözlemlenebilen bileşenleri: Dikkat yanlılığının gözlemlenebilen ve ölçülebilen özellikleridir. Artmış dikkat (facilitated attention); dikkatin tehlike-ilişkili uyaranlara görece daha kolay ve hızlı bir şekilde çekilmesidir (dikkat oryantasyonu). Dikkatin ayrışmasında güçlük (difficulty in disengagement); dikkatin tehlike-ilişkili uyaran tarafından zaptedilmesi ve dikkatin tehlike-ilişkili uyarandan geri çekilip başka bir uyarana kaydırılmasında zorluğu ifade eder. Kaçınma (attentional avoidance); dikkatin tehlikeye ilişkin uyaranlardan kaçırılıp, tehlike-ilişkili uyarandan uzak bir alana yöneltilmeye çalışılmasıdır.
 
Bu bileşenlerin ortaya çıkmasını düzenleyen mekanizmalar: Dikkat yanlılığının gözlemlenebilen özelliklerinin oluşturan mekanizmalar muhtemelen düzenleyici bir nitelik de taşımaktadır. (Örneğin; tehlikeye atomatik vijilansın hem oluşmasında hem de cevabın düzenlenmesinde ilişkili nöral mekanizma amigdaladır. Dikkatin tehlikeli uyarandan geri çekilmesini sağlayan düzenleyici mekanizma olarak “dikkatin kontrolü”nden bahsedilir).
 
Her bir düzenleyici mekanizmanın çalıştığı bilgi işlemleme evreleri:
 
Genel olarak otomatik ve stratejik evreler olarak ikiye ayrılır. Otomatik evre; amaç, kontrol ve farkındalık olmadan oluşan ve sınırsız kapasiteye sahip süreçtir. Stratejik evre; amaçlı, kontrollü, sınırlı kapasiteye sahip ve farkındalığa dayalı süreci ifade eder.