Deri ve Vücud Sağlığı

Deri ve Vücud Sağlığı

Yıkanmada amaç, derinin temizliğidir. Deri sağlığı, vücudun genel sağlığı için çok önemlidir.
Deri vücudumuzu kaplayan epitel örtü dokusudur. Deri aynı zamanda boşaltım sisteminin bir parçasıdır. Solunum sistemine yardımcı organdır. Deri diğer birçok sistemlerle bir bütünlük içinde görev yapar. Bu nedenlerden dolayı genel vücut sağlığı ile yakından ilgilidir.

Derinin Görevleri

Derinin başlıca görevleri şunlardır:


• Vücudu dış etkenlerden korur, vücut ısısını ayarlar, artık maddeleri ter yoluyla dışarı boşaltır, solunum yapar, D vitamini yapar, yağ salgılayarak ultraviole ışınlardan vücudu korur ve destek dokusu ile travmalardan iç or­ganları, damar ve sinirleri korur.
Sağlıkla ilgili yukarıdaki önemli görevleri yapan derinin, temizlenmesi ve sağlıklı kalması sürekli sağlanmalıdır.

Deri Sağlığı

Deri sağlıklı ve temiz olduğu sürece görevlerini tam yapar. Derinin sağlığı için, aşağıdaki temel unsurlara özen gösterilir.

Yeterli ve dengeli beslenme, uygun giyim, sağlıklı sindirim, temiz hava ve beden eğitimi, sistemli çalışma ve yeterli dinlenme, yeterli uyku, güneş banyosu, su ve sabun ile yıkanma, soğuk veya ılık duş olma ve ma­sajdır.

Deri Temizliği ve Yıkama

Deri salgıladığı ter ve yağ ile kaplanır. Bu maddelere çevreden gelen toz, kimyasal maddeler, ölü epitel hücreleri ve biyolojik maddeler (mikroorga­nizmalar) da karışarak kir adı verilen karışım meydana gelir.

Kir deriyi kaplayarak derinin gözeneklerini, ter bezi ve yağ bezi kanal­larını tıkar. Sonuçta deri solunum ve boşaltım görevlerini yapamaz.

Kir, uzun süre deride kalırsa, kokuşma meydana gelerek etrafa pis koku yayılır.
Derinin kirden temizlenmesi için sıcak sabunlu su ile yeteri kadar yıkanması gerekir. Yıkanma, normal ve değişik sıcaklıktaki su ile mümkündür. Kirin eriyip atılması için sıcak su daha etkilidir. Bu nedenle su, 35-40 C de yani vücut ısısı sınırları içinde olabilir. Daha sıcak su ile yıkanmak, alışkanlığa bağlıdır.

Sıcak su ile organik yağları, kiri parçalayan ve kendine bağlayan sabun mutlaka kullanılır. Yıkanma sırasında lif kullanmak deriden kirin atılması ve de­rinin ovulması bakımından yararlıdır.

Kirli ve zehirli iş ortamında çalışanlar, kirletici zararlı maddeleri deriden atmak için işten hemen sonra yıkanmalıdır. Örneğin; tarım ilacı uygulayan işçiler, matbaa işçileri gibi.
Yıkanma, sıcak suyun dökülmesi ya da duş alma şeklinde yapılmalıdır. Küvette biriken suda yıkanmak, kirli suda kalma olarak düşünüldüğünden pek tercih edilmez. Özellikle otel ve hamam gibi topluma açık yerlerde temiz olmayan küvetler kullanılmamalıdır. Genellikle böyle yerlerde havlular ve terlik­ler bulaşıcı mantar hastalıklarının yayılmasına neden olabilirler. Kontrolsüz genel banyolar hastalık bulaştıran yerler olabilirler.

Yeterli yıkanma için köpürtülmüş sabun ile deri ovulur ve bol sıcak su ile durulanır. Bu işlem 2 - 3 defa tekrarlanır. Deriye sabun köpüğünün uygu­lanması için lif veya banyo süngeri kullanılır.

Banyo imkan varsa her gün, yoksa haftada en az 1 - 2 defa yapılmalıdır. Banyo aralığının uzun olması halinde sabunlu su ile koltuk altları, kasık bölgesi ve deri katları olan bölgeler silinir. Menstrüasyan döneminde yıkanmanın hiç bir zararı yoktur. Özellikle temizlik gerektiren fizyolojik bir olaydır.

Yıkanma özellikle yemekten 2 - 3 saat sonra yapılır. Tok karına tercih edilmez. Çabuk yağlanan ve çok terleyen insanlar, banyo sayısını ihjiyaca göre ayarlarlar.

Banyo Yapmanın faydaları Nelerdir

• Perferik kılcal dolaşımı canlandırır,
• Ruhen ve bedenen dinlendirir,
• Uykusu az olanlara uyku verir,
• Sinir uçlarını uyarır,
• Sinir sistemini teskin eder,
• Deri solunumunu ve boşaltımı kolaylaştırır,
• Derinin esnekliğini korunur,
• insanın fiziki görünüşü iyileşir,
• Giyecekler daha az kirlenir.

Kulak Sağılığı Kulak Temizliği

Kulak Sağlığı ve Kulak Temizliği

Dış kulak yolu ve kulak kepçesi arkası çok çabuk kirlenen bölgelerdir. Kulak kanalındaki salgı bezleri kulak kanalına yağlı salgı salgılarlar. Kulaktaki salgı ile toz ve diğer partikürler birleşerek kulak kirini meydana getirir. Fizyolo­jik olarak çiğneme esnasında kulak kiri parçalar halinde dışarı atılır. Atılmayan kulak kiri bazen kulak yolunu tıkayarak işitmeyi engeller. Bu tıkaca buşon denir.

Dış kulak kanalını herhangi bir cisimle temizlemeye çalışmak, çekmek çok zararlıdır. Dış kulak yolu kurcalandıkça salgı işlemi bozulur, enfeksiyon meydana gelir.

Banyo sırasında kulağa su kaçmasını önlemek için vazelinli pamuk tıkaç olarak kullanılabilir. Banyodan sonra dış kulak yolu yüzeysel olarak pamukla kurulanabilir.
Kulak temizliği ancak bir sağlık kurumunda uzman kişiler tarafından yapılmalıdır.

Kişisel Tuvalet Eşyalarının Kullanımı


Günlük temizlik ve aralıklı temizlik sırasında herkes kendi tuvalet eşyalarını kullanmalıdır. Bu eşyaların herkes tarafından kullanılması halinde bazı cilt hastalıkları kolayca bulaşır. Bu nedenle genel duş, banyo, hamam gibi yerlerde dahi herkes kendi eşyasını kullanmaya özen göstermelidir.

Havlu, diş fırçası, sabun, terlik ve diğer eşyaların aile fertleri arasında belirlenmesi gerekir.

Berber, kuaför gibi genel yerlerde bir defa kullanılıp atılan eşyalar kul­lanılır. Atılmayanların ise dezenfekte edilmesi ya da özel dezenfektan solüsyonlarda tutulması zorunludur. Aksi takdirde mantar hastalıkları, paraziter hastalıklar hatta AİDS gibi korkunç hastalıklar bulaşır. Bu gibi yerler ve bu­rada çalışanlar sürekli sağlık kontrolünden geçirilir.

Aralıklı Temizlik

Aralıklı temizlik, günlük temizlik dışında vücudun her gün veya belirli aralıklarla yıkanmasıdır. Sağlığın temeli olan temizlik, aralıklı yapılmakta ise de imkanlara bağlı olarak günlük temizlik olarak yapılmalıdır.
Aralıklı temizlik, vücudun yıkanması, özellikle deri sağlığının korun­masıdır. Aralıklı temizlik içinde saç ve tırnak bakımı ve temizliği de yer alır.

Ayak El Tırnak Bakımı Sağlığı

Ayak Temizliği ve Sağlığı, Ayak Bakımı

Ayaklar genellikle bir süre ile kapalı ortamda çorap içinde kalmaktadır. Ayaklar vücudu taşıyan organlar olarak, çok baskı altındadırlar. Bu nedenle ayakta terleme fazla olur. Ter ayakkabı ve çorabın etkisiyle buharlaşamaz. Kokuşur. Kirli ayak kokusu çevreyi kirletir.

Ayaklar her gün 1 veya iki defa bol su ile yıkanır. Ayak tırnakları düz olarak kesilir. Çorap her gün değiştirilir. Mevsim şartlarına göre çorap ve ayak­kabı seçimi, ayak sağlığını etkiler.
Ayakkabı seçiminde hijyenik oluşu, deriden*yapılması, bolluğu çok önemlidir.
Dar ayakkabıda ayaktaki kan dolaşımı bozulur. Nasır meydana gelir. Değişik ayakkabı giyinmek, tırnak batmasını ve nasır oluşmasını engeller. Ayağı yormaz.

Tırnak Bakımı ve Tırnak Sağlığı

El ve ayaktaki tırnaklar bu organların görevlerini daha kolay yapmalarını sağlarlar.Tutma, kavrama hareketlerinde önemli görevleri vardır. Tırnaklar, parmak uçlarının koruyucularıdır.

El Tırnakları Bakımı

El tırnakları ile parmak ucu arasında ince bir boşluk vardır. Tırnak büyüdükçe bu boşluk derinleşir. Boşluğa tırnak kiri ve parazit yumurtaları girer. Hatta mantar yerleşerek uzun süre kalır. Basit yıkama ile de gitmez. Bu pislik, parazit yumurtaları ve mantar el ile başka organlara, ağıza taşınarak sürekli kirlenmeye yani otoenfeksiyona yol açar.

El tırnakları, parmak derisi hizasında ve parmak ucuna paralel olarak kesilir. Bu özellikle kesilirse; tırnak boşluğuna kir tutunamaz. Kir varsa yumuşak ağaç kalemle temizlenir. Fırça ve sabun ile fırçalanarak yıkanır.

Ayak Tırnakları Bakımı

Ayak tırnakları, el tırnakları gibi kirlenirler. Ayak tırnakları itina ile düz olarak kesilir. Düz kesilmezse tırnak uçları parmağa batarak büyür. Tırnak batması yürümeyi engeller. Çok ağrılıdır. Cerrahi müdahale ile tırnak sökülür. Tedavi edil­mezse, iltihaplı yaralar meydana gelir.


Ayak tırnağı çok uzarsa ayakkabıya dayanır ve ayak geri itilir, parmak bükülür, parmaklar üst üste biner veya tırnak bat­maları oluşur.
Tırnak kesildikten sonra ayak iyice yıkanır ve kurulanır.


El Temizliği ve Bakımı

El temizliği kişisel hijyen bölümünde anlatılmıştır. Burada özellikle has­tanın her sabah ellerinin temizlenmesi ve bakımı ele alınacaktır. Kirli ve bakımsız eller enfeksiyon kaynağıdır.

El temizliği ve bakımı için, aşağıdaki araç ve gereçler kul­lanıma hazır hale getirilir.

Likit veya normal sabun,
• 38 °C-39 °C ısıtılmış su, ayrıca ılık su, Suyu koymak için küvet,
• Böbrek küvet,
• Alkol,
• Havlu ve bezlerdir.

El temizliği ve bakımı için aşağıdaki uygulamalar yapılır.

Hasta veya kazazede için en uygun pozisyon aldırılır.
El, küvet içindeki su ve sabun ile yıkanır.
Havlu ile kurulanır.
Gerekirse alkol ile masaj yapılır.
Pudralanır.Gerekirse tırnak bakımı da yapılır.

Ağız ve Diş Sağlığı

Ağız Sağlığı ve Diş Sağlığı

Yetişkinlerde ve Çocuklarda Diş Sağlığı
Ağız ve diş sağlığı, patojen mikroorganizmalardan, soğuk, sıcak, sert gibi fi­ziki etkenlerden en çok etkilenen organlardır. Fetüsün gelişimi, annenin hamilelik dönemindeki beslenmesiyle yakından ilgilidir. Ağız ve diş sağlığı, bu nedenle doğumdan önce başlar. Doğumdan sonra devam eder. Yaşam boyu izlenerek bakım ve tedavisi yapılır.

Ağız ve Diş Sağlığı Nasıl Korunur ve Diş Sağlığı Hakkında Bilgiler

Dişlerin sağlığı; beslenme, özellikle D - C ve A vitaminlerini ve kalsiyum, fosfor, flor gibi mineralleri yeterli ve dengeli şekilde alma ile sağlanır.

Bakımsız ve çürük dişler en tehlikeli enfeksiyon kaynağıdır. İleri yaşlarda ortaya çıkan kalp ve damar hastalıkları, romatizmal hastalıklar, böbrek hastalıkları ve diğer bazı hastalıkların nedenleri diş çürüklerine yerleşen daha sonra vücuda kan yoluyla yayılan patojen mikroorganizma­lardır.Çürük dişler, ağız sağlığını bozar. Sindirim sistemi hastalıklarına ve ağız kokularına neden olur. İnsanın fizik görüntüsünü kötü yönde etkiler.

Dişler, her yemekten sonra günde en az iki defa ve yatmadan önce yeterli bir süre fırçalanır. Diş macunu ve fırçanın seçimini bilinçsizce seçmek sağlık yerine dişlere ve diş etlerine zarar verir. Unutulmamalıdır ki her çeşit diş fırçası fırçalama tekniğine uygun yapıda değildir. Diş macununun fazla kul­lanılması, ağız florasını bozması ve ağızdaki fagositleri öldürmesi bakımından sakıncalıdır.

Çok sıcak, çok soğuk, sert yiyecek ve içecekler diş minesinin çatlamasına neden olurlar. Kristal şeker ve benzeri şeylerin çiğnenmesi de dişlerde çatlamaya yol açar. Şekerli yiyeceklerden sonra dişler fırçalanmazsa solunumdaki C02 ve karbonhidrat diş çürümesine neden olan asitler açığa çıkar. Asitler dişte kaviteler meydana getirir. Ağız Ph'sı, asit ortama doğru kayar. Ağız, florası bozulur, ağızdaki fagositler yetersiz kalır.

Diş Eti Hastalıkları Yamuk Dişler

Diş Eti Hastalıkları

Diş etinin iltihaplanması (gingivit) ve diş etlerinin kürdan ile yaralanması sonucu diş eti hastalığı (piyore) meydana gelir. Diş diplerinde biriken diş taşları (tartar) diş etlerini diş kökünden ayırır. Dişin tutunması zayıflar, diş sal­lanır, diş eti hastalığı kolayca meydana gelir. Diş etleri sık sık kanar.

C avitaminozunda skorbüt hastalığı oluşur. Bu hastalıkta görülen bul­gulardan biri de diş etlerinde üngerleşme ve kanamalardır.

Çarpık (Yamuk) Dişler

Büyüme ve gelişme çağındaki çocuk ve gençlerde sık rastlanan diş sağlığı sorunudur. Ortondik anomalinin meydana gelmesini önlemek, tedavi etmek, iyi bir diş fonksiyonu sağlamak ortodonti bilim dalının başlıca amacıdır. Böylece ağtzda sürekli kalıcı diş kavisi ile iyi çiğneme, iyi konuşma ve estetik güzellik kazanılır.

Ağızda kapanma bozukluğu (oklüzyon) varsa dişlerin baskı ve sürtünmesiyle ağız ve diş sağlığı bozulur.

Çarpık dişler ve kapanma bozukluğu üzerinde önemle durularak tedavi edilmelidir.

Diş Fırçalama Teknikleri

Diş Fırçalama Tekniği, Diş Nasıl Fırçalanır

Diş fırçalarının seçiminde fırçanın büyüklüğü, eğimi, kıllarının naylondan yapılması, düz kesilmesi, kılların yumuşaklığı, önemlidir. Kılların bulunduğu fırça uzunluğu, kullanılacak kişilerin yaşına göre 2-3 cm uzunluğunda olmalıdır.

Diş fırçaları, yılda en az bir defa değiştirilmelidir. Eski fırçalar kesinlikle kullanılmamalıdır. Diş fırçası, herkesin kendine özel olmalıdır.

Diş fırçalama en az 3 dakika sürmelidir. Fırça, diş etinden dişe doğru hareket ettirilir. Dişlerin iç, dış ve üst yüzeyleri sıra ile fırçalanır. Prensip olarak arka dişlerden fırçalamaya başlanmalı, (dişlerin iç yüzeylerini dikey hareketlerle yeterince ve sıra ile fırçalanmalıdır. Dişlerin sadece üst yüzeyleri fırçanın ileri geri hareketiyle fırçalanır.

Diş Sağlığı Diş Eti Bakımı

Diş Sağlığı Nasıl Korunur, Diş ve Diş Eti Bakımı

Diş sağlığını korumak için şunlara dikkat edilir:

- Yılda iki defa dişler muayene ettirilir,
- Gelişme çağında beslenmeye özen gösterilir,
- Mineralce zengin besinler yenmeli,- Diş sağlığı için A, C D vitaminleri alınır,
- Süt ve süt ürünleri yenmeli,
- Elma, havuç gibi meyveleri ısırarak yemek, diş etini güçlendirir.
- Öğün arasında tatlı, asitli yiyeceklerden kaçınmalıdır,
- Şekerli yiyecekten sonra ağız yıkanmalı,
- Yemekten sonra ve yatmadan önce diş fırçalanmalı,
- Kürdan ve sert cisimlerle diş araları kurcalanmamalıdır,
- Diş temizliğinde diş ipleri kullanılmalı,
- Alkol ve sigara kullanmamalı,
- Sert cisimler diş ile kırılmamalı,
- Sakız çiğneme, kalem ısırma, çeneye el koyup uzun süre durma alışkanlıklarını unutmalı,
- Çok sıcak ve çok soğuk yiyecekler ve içeceklerden kaçınmalı,
- Diş tedavisini ve çekimini uzman kişilere yaptırmalı,
- Ağız açık uyumamalıdır.