Dolasim Sistemi Nedir Hakkinda Bilgiler

Dolaşım Sistemi Nedir, Dolaşım Sistemi Hakkında, Dolaşım Sistemleri

Londralı Doktor william Harvey'in, kan dolaşımıyla ilgili devrimci kuramını özetleyen ünlü kitabının ilk yayımı, 1628 yılına değin uzanır. Dolaşım sisteminin merkezinde, dört bölmeden (sol kulakçık-sol karıncık ve sağ kulakçık-sağ karıncık) oluşan yürek bulunur. Yürek, kanı vücuda iki yoldan pompalar: Birincisi, ak­ciğerlere doğru olan "küçük dolaşım", ikincisi ise vücudun geri kalan bölgelerine yayılan "büyük do­laşım".

İnsanda Dolaşım Sistemi, Küçük dolaşımda, Vücuttaki kan, toplardamarlar aracılığıyla yüreğin sağ kulakçığına döner. Daha son­ra sağ karıncıktan akciğer atardamarı aracılığıyla ak­ciğerlere pompalanır. Burada, içindeki karbondiok­siti boşaltıp, alyuvarlarına oksijen doldurarak temiz­lenir. Temizlenen kan, akciğer toplardamarı yoluyla, yüreğin sol kulakçığına gelir ve buradan da sol ka­rıncığa geçerek atardamarlar aracılığıyla vücudun her yanına pompalanır.

Büyük dolaşım, sol karıncıktan çıkan büyük atar­damar (aort) ile başlar. Aorttan, yüreğin kendisini kan­la besleyen atardamarlar ayrılır. Bir başka kol ise, bo­yuna, başa ve kollara gider. Aort, göğüsten aşağıya doğru yönelerek, omurganın önünden karın bölgesi­ne gelir. Buradan karaciğer, mide, dalak, böbrekler ve bağırsaklara yayılır. Göbek hizasında iki kola ay­rılarak bacaklara iner.

Atardamarlar vücuda yayıldıkça çapları giderek küçülür ve en ince oldukları zaman arterol adını alır­lar. Yayıldıkça küçülen ve incelen bu damar ağı, "kılcal" adı verilen çok küçük ve ince çeperli damar­larla son bulur. Dokulara besin ve oksijen aktarımı ile dokuların çıkardığı artık ve zararlı maddelerin toplanması bu kılcallar aracılığıyla olur.

Kılcallar, içlerindeki kirli kanı, venule adı verilen daha geniş damarlara geçirir, onlar da çapları daha geniş olan toplardamarlara boşaltırlar. Bacaklardan, omurga bölgesinden ve göğüsten gelen kan, alt ana toplardamarda; baş, boyun ve kollardan gelenler ise üst ana toplardamarda toplanır. Bu ikisi, yüreğin sağ kulakçığına girer ve böylece tamamlanan kan dola­şımı, ömür boyu tekrarlanır durur.

Atar ve toplardamarların çeperleri üç tabakadan oluşur: İntima denilen, içteki tabaka; ortada, media adı verilen esnek bir kas dokusu tabakası; adventia adı verilen, liflerle kaplı bir dış tabaka. Atardamarla­rın içindeki media tabakası, toplardamarlarınkine gö­re çok daha kalındır, çünkü yüreğin kasılması (vuru­şu) sonucunda kanın damarlara yaptığı basınca da­yanabilmesi gerekir. Atar ve toplardamarlar arasın­daki bir başka ayrım da, ikincilerin supaplara sahip olmasıdır; bu supaplar toplardamarın, görevini yeri­ne getirebilmesi, yani kanı sadece yüreğe doğru akıtabilmesi için gereklidir. Kol ve bacaklardaki kasla­rın kasılması, bu kaslar arasından geçen toplardamar­lara baskı yapar ve böylece kanın ileriye doğru akma­sına yardım eder. Buna da "kas pompası" denir