Protistalar, Protista Alemi Nedir
Tek hücreli canlılardır. Zarla çevrili çekirdek ve diğer hücre organelleri vardır. Protistalar, bir hücreliler ve bazı alglerden meydana gelirler.
1) Hayvansal Tek Hücreliler (Protozoalar): Mikroskobik canlılar olup dört gruba ayrılırlar.
a) Kamçılılar ( Flagellata):
Hareket organeli olarak bir yada birkaç kamçı bulundururlar. Çoğu pigment içeren plastidlere sahiptir. Kendi besinlerini kendileri yaparlar. Bazıları serbest, bazıları saprofit, bazıları da parazittir. Çoğalmaları ikiye bölünme ile olur.
Öglena ve Trypanasoma kamçılıların en tanınmış örnekleridir. Öglena tatlı sularda yaşar. Yapısında bir ya da iki boşaltım kofulu bulunur. Önde bir ya da iki tane kamçılan bulunur. Öglenalar klorofil pigmenti içerdiklerinden yeşil renklidir. Bazı kamçılılar insanlarda hastalıklara neden olurlar. Örneğin; Trypanasoma gambiense uyku hastalığının, Leishmania donovani Kalaazar'a (kara hummaya), Leishmania tropica ise şark çıbanının nedeni olan parazitlerdir.
b) Kök Ayaklılar (Rhizopoda= Sarcodina):
Besinlerini ve hareketlerini pseudopod adı verilen yalancı ayaklarla sağlayan bir hücrelilerdir. Kamçılılar ve sillilere göre daha az organel içerdiklerinden daha basit yapılı organizma sayılırlar. Amipler tatlı sularda yaşarlar. Besinlerini sitoplazmalarında meydana getirdikleri besin kofulları i-çerisinde sindirirler. İnsanda amipli dizanteriye sebep olan türleri tehlikelidir ve parazit olarak yaşarlar.
c) Sporlular (Sporozoa):
Omurgalı ve omurgasız hayvanlarda parazit yaşarlar. Besinlerini osmozla alırlar. İnsanlarda sıtma hastalığına sebep olan Plasmodium malaria bu gruba tipik bir örnektir. Sporla çoğalırlar.
d) Silliler (Ciliata):
Vücut yüzeyleri sillerle örtülü canlılardır. Denizlerde ve tatlı sularda yaşarlar. Bazıları omurgalı hayvanlarda ortak yaşama uyum sağlamıştır. Ayrıca sitoplazmanın sertleşmesiyle meydana gelen ve canlı bir tabaka olan pelikula ile vücudun şekli sabit tutulur. En bilinen örnek Paramecium (terliksi hayvan)'dur.
2) Tek Hücreli Algler (Algae = Su Yosunları)
Alglerin çoğu kloroplast taşımaları ve selüloz hücre duvarına sahip olmaları nedeniyle bitki benzeri protistler olarak kabul edilirler. Tümü sularda yaşar. Daha uygun ortam bulabilmek için yer değiştirme hareketi yaparlar.
Bunlar fitoplankton olarak adlandırılan organizmaların büyük bir bölümünü oluştururlar.
3) Fungus Benzeri Protistler (Cıvık Mantarlar, Küf Mantarları):
Cıvık Mantarlar: Belirgin bir hücre şekli olmayan, çok çekirdekli sitoplazmaya sahip organizmalardır. Parazit yada saprofit beslenen organizmalardır. Eşeyli veya eşeysiz çoğalırlar.
Küf Mantarları: Küf mantarları, genellikle bitki parazitidir. Başta patates olmak üzere soya, tahıl ve kavun gibi değişik bitkilerde zararlara sebep olurlar. Bunların en karakteristik özellikleri ipliksi yapılarıdır.
