Bel Ağrısında Kişisel Riskler ve Nedenleri
Kişisel risk etkenleri şunlardır:
Yaşın ilerlemesi,
Sırt, bel ve karın kaslarının güçsüzlüğü,
Aşırı kilo,
Kondisyon yetersizliği,
Sigara içme,
Daha önceden bel ağrısı geçirmiş olma.
Bel ağrısı sağlık personelini ne şekilde etkiliyor?
Hemşire ve hastabakıcılar başta olmak üzere sağlık personeli sakatlayıcı bel ağrısı için yüksek risk altındadır.
Personelin yaklaşık yarısı ciddi bel ağrısı çekmektedir. Bel sakatlığına bağlı iş verimliliği azalmakta ve iş olumsuz etkilenmektedir. Sağlık personelinde bel ağrısı, genellikle hasta kaldırma, taşıma ve ameliyat gibi aktiviteler sırasında belin yanlış kullanımı sonucu oluşur.
İşe bağlı bel ağrısında tanı nasıl konur?
Çalışanın bel ağrısı ile ağrıya neden olarak gösterilen iş yaralanması arasındaki nedensel ilişkiyi ortaya çıkarmak genellikle zordur. Kesin olmamakla birlikte bel ağrısının iş ile ilişkisini belirleyen bazı kriterler vardır.
Tanıda muayene oldukça yardımcıdır. Ağrı azalmıyorsa, tekrarlıyorsa, bel fıtığı ve sinire bası ve ameliyat düşünülüyorsa veya ciddi hastalıklardan şüpheleniliyorsa MR ve diğer tetkikler istenir. En sık konan tanılar kas zorlanması, bel fıtığı ve kireçlenmedir.
İşe alma sırasında bel ağrısı için yatkınlık olduğunu belirlemek mümkün müdür?
İşe almada muayene sırasında bir yakınma ve bulgu yoksa bel sorununu belirlemek çok zordur. Çalışanlarda bel ağrısının en önemli ön belirleyicisi daha önceden geçirilmiş bel ağrısıdır. Bunun belirlenmesi ise sadece çalışanın doğru bilgi vermesine bağlıdır.
İşe bağlı bel ağrısının tedavisi nasıl olur?
Çalışanlarda bel ağrısı tedavisinde ağrılı atak döneminde yakınmalar azaltılarak nüksler ve sakatlık engellenmeye ve işe erken dönüş sağlanmaya çalışılır. Tedavide ilaç, fizik tedavi gibi pasif yöntemlerden ziyade korunma ve ergonomi eğitimi ve egzersizler gibi hastanın aktif olarak programa katıldığı, egzersizlerini yaptığı ve belini doğru kullanarak sorumluluğunu aldığı yöntemler etkilidir.
İşe erken dönüşün önemi nedir?
Çalışanda işten uzaklaştıkça işe dönüş zorlaşır. Bu nedenle erken işe dönüş konusunda hasta bilgilendirilmeli ve cesaretlendirilmelidir. İşten uzak kalma süresi 6 ay ise işe dönme şansı yüzde 25, 1 yılı aştığında yüzde 50, 2 yılı aştığında ise sıfırdır. Bunun için gerekli önlemler alınarak mümkün olduğunca erken işe dönüş sağlanmalıdır.
İşe dönüş öncesi neler yapılmalıdır?
Bel ağrılı çalışanda tedavinin temel amacı işe dönüşü sağlamaktır. Çalışana işe dönmeden önce bel koruma ve ergonomi eğitimi ile vücudun doğru kullanımı ve kondisyon egzersizleri öğretilmelidir. İş istasyonunda ergonomik düzenlemeler yapılmalıdır.
İşe başladığında iş aktivitelerin yoğunluğu giderek arttırılmalıdır. Yine işyerinde beli koruma için gerekli düzenlemeler ve ergonomik girişimlerle tekrarlamayı engellemek için güvenlik önlemleri alınmalıdır. Gerekliyse işte değişiklik veya daha hafif iş gibi organizasyonel iyileştirmeler yapılmalıdır.
İş bayatında istirahat verilirken dikkat edilmesi gereken noktalar var mıdır?
İşe bağlı bel ağrısında istirahat işe dönüşü geciktirdiğinden ayrı bir önem taşır. Mekanik bel ağrılarında bel fıtığı dışında ağrılı atak döneminde uzun süreli yatak istirahatı, kondisyon üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle önerilmemektedir.
