Neden çocuklarda beslenme hep bir soruna dönüşür?
Çocuğun günlük rutini içinde bağımsızlığını deneyimleyip keşfettiği pek çok aktiviteden hemen hemen en etkili olanı beslenmedir Çocuğun, eğer kendisi İstemezse ona hiçbir gücün yediremeyeceğini öğrenmesi çok zamanını almaz. Ayrıca da çocuğun, anne babasının en çok üzerine düştüğü, onları en çok kaygılandıran konunun da yine beslenme olduğunu kavraması da aynı çabuklukta olur.
Elbette, anne babaların çocuklarının beslenmesi konusunda kaygılanmaları çok doğaldır. Yeni doğan bir bebek aç olduğu için ağlar ve siz anne baba olarak bunu yalnızca bilmez aynı zamanda da hissedersiniz. Bebeğinizin hayatta kalabilmesi için onun düzenli aralıklarla beslenmesi şarttır. Doğumdan sonraki ilk haftalarda bebeğinizi beslediğiniz zamanlar onunla özel bir fiziksel ve duygusal yakınlığı da yaşadığınız zamanlardır.
Çocuklarda besin problemleri
Bebek ve ebeveyni arasındaki duygusal bağ özellikle beslenme zamanlarında kurulup, gelişir. Eğer başlardan itibaren bebek ve ebeveynleri arasında bir yakın ilişki kurulamadı ise sonraki yıllarda çocuğunuz yemek yemeyi reddettiğinde hoşgörü göstermeniz, sabırlı, soğukkanlı davran-manız zor olur. Bunun temel nedeni de beslenmenin en başından itibaren aslında duygusal bir deneyim olmasıdır. Beslenme özü itibariyle duygusal bir deneyim olduğu için anne babaların en hassas oldukları konulardan birisidir.
Beslenme zamanlarında anne babaların koyacakları kurallar ve sınırlar beslenmenin bu duygusal boyutunun yarattığı baskıyı azaltmakta çok işe yarar. Böylece yemek zamanları tüm aile bireylerinin keyif aldığı bir paylaşıma dönüşür. Çocuklarını en sağlıklı şekilde beslemek anne babanın görevi ise onlara nasıl yiyeceklerini öğretmek de yine anne babanın görevidir.
Başlangıçtan itibaren çocuğa sağlıklı yiyecekler sunmak, belli kuralların ve sınırların olduğu bir beslenme yöntemini yerleştirmek ve bunu bir yaşam biçimi haline getirmek gerekir. Sonuçta hiçbir anne baba çocuğuna kaza ile çikolata vermez ve hiçbir çocukta şekerli şeyler yeme arzusu ile doğmaz. Sağlıklı beslenen bir çocuk için bir meyve ödülken bir başka çocuk için ödül bir gofret olabilir. Burada belirleyici olan çocuğunuza ödül olarak ilk neyi sunduğunuzdur.
Çocuklarda görülen beslenme sorunları duygusal açıdan hangi nedenlere dayanır?
Bebeklerde beslenme konusu ele alınırken detaylı olarak değinildiği gibi beslenmenin duygusal ve ruhsal gelişmeye olanak veren bir ilişki içinde gerçekleşmesi gerekir. Konuya başlarken özellikle üzerinde durmak istediğim konu, çocuklarının iştahları ile ilgili olarak şikâyetlerde bulunanların genellikle babalar değil de anneler olmasıdır. Dikkatinizi çekmek istediğim bir başka nokta da çocuğunun yeterince yemediği inancında olan annenin bu iddiasında ne kadar haklı olduğudur. Çünkü belki de anne kendisi bilinçdışı olarak çocuğuna duygusal olarak yetemediği kaygısını duyuyor olabilir. Anne 'doyuramıyorum' derken aslında ifade ettiği şey çocuğunu duygusal olarak besleyemediği de olabilir. Yemeği reddeden çocuk annesi tarafından kendisinin reddedilmesi olarak algılanabilir. Bu da annenin kendisini daha da çaresiz hatta depresif hissetmesine yol açar.
Eğer çocuk gerçekten iştahsızsa ve yapılan tıbbi muayene sonrası bir fiziksel neden bulunamamışsa o zaman duydusal nedenler üzerinde durmak gerekir. Böyle bir durumda bebeklikten başlanarak başta anne çocuk ilişkisinin çok iyi analiz edilmesi gerekir, çünkü belki de çocuk yemeği redderek aslında anneyi ya da babayı ya da ilişkiyi reddediyor olabilir.
Çocuğunuzun iştahsız olduğunu düşünüyorsanız bu davranışı ile çocuğunuzun aslında size neyi anlatmaya çalıştığı üzerine düşünmeniz gerekir. Ancak öncelikli olarak çocuğunuzun size göre ya da yakın çevrenize göre değil, objektif değerlendirmelere göre iştahsız olduğundan ve bu durumunun da bir süredir devam ettiğinden emin olmanız gerekir. Çocuklar da biz yetişkinler gibi duygu durumlarına bağlı olarak ya da hiçbir özel nedene dayanmaksızın bir süre daha az iştahlı olabilirler, bu da çok doğaldır. Çocuğunuzun iştahsızlığının sorun boyutunda olabilmesi için bir süredir devam ediyor olması gerekir.
Eğer çocuğunuzun beslenme problemi olduğunu düşünüyorsanız ve fiziksel olarak çocuğunuz sağlıklı ise öncelikle bu sorunun ne zamandan beri devam ettiğini tespit etmeniz gerekir. Aile içindeki problemler, değişimler çocuğun beslenmesi üzerinde oldukça etkilidir. Anne babalar çocuklarına sorunlarını yansıtmadıklarını düşünseler bile anne babanın yaşadığı sorun muhakkak kendi davranışlarına yansıyacaktır.
Çocuğunuzdaki problem davranışın olası neden ya da nedenlerini bulmanız için, içinde bulunduğunuz durumu içinden çıkılmaz bir problem olarak görmek yerine, daha akılcı bir tavır içinde olmanız gerekir. Beslenme duygusal bir deneyimdir. Akılcı bir tavır almak, duygusal değişkenlerin etkisini en aza indirecektir.
