Parazit Nedir Parazitler
Hakkında
Genel Tanımlar
Herhangi bir canlının
içinde veya üzerinde, o canlıya zarar vererek yaşamını sürdüren diğer canlılara
“parazit” adı verilmektedir. Parazitlerleri yaşadıkları yerlere göre iç veya
dış parazitler (endo, ekto parazitler), yaşamlarına göre devamlı (sürekli) ve
geçici (periyodik) parazitler olarak değişik şekillerde adlandırmak mümkündür.
İç parazitleri ise doku içi ve hücre içi parazitleri olarak gruplandırılabilir.
Bazı parazitler tüm hayatları boyunca parazit olarak yaşadıkları halde bazıları
hayatlarının sadece bir kısmında parazit olarak yaşarlar
Farklı canlıların birlikte
yaşamasına simbiyoz yaşam denir. Simbiyoz yaşam 3’e ayrılır:
1. Commensalism
(Sığıntılık): Birlikte yaşayan iki
canlıdan biri diğerinden barınma, beslenme, taşınma gibi konularda yararlanır
fakat diğer bu ilişkiden ne zarar ne de yarar görür. Ör: İnsanın kalın
bağırsağında yaşayan Entamoeba coli, başka bir örnek te Naucrates ductor
adlı kılavuz balığının köpek balığının parçaladığı avının kırıntıları ile
beslenmesidir.
2. Mutualism (Yardımlaşma):
Birlikte yaşayan iki canlı birbirlerine karşılıklı olarak yarar
sağlarlar. Mutlak olarak birbirlerine bağımlıdırlar. Yani biri olmadan diğeri
olamaz. Termitler ile barsaklarında yaşayan kamçılılar arasındaki ilişki bu
tiptir. Selülozlu besinlerle beslenen termitlerde selülozu sindiren enzim
yoktur. Bu enzime sahip olan kamçılılar, termitlerin besin maddesi olan odunu
sindirirler ve hem kendilerinin hem de termitlerin beslenmesini sağlarlar.
Sığırlar ile işkembelerinde yaşayan kirpikliler arasında da bu tip bir ilişki
vardır.
3. Parasitism (Parazitlik):
Bu tip yaşamda, birlikte yaşayan iki canlıdan biri diğerine mutlak
bağımlıdır ve onun zararına yaşamını sürdürür, öbür canlı ise bu birlikte
yaşamdan herhangi bir yarar sağlamaz, aksine zarar görür. Bu ilişkide,
parazitik yaşamı benimseyen canlıya parazit, parazitin üzerinde veya
içinde yaşadığı canlıya da konak denir.
