Omuzun Kemik Yapısı
Clavicula nedir
S harfi şeklinde olan
bu uzun kemik, 1. costa'nın hemen üzerinde ve horizontale yakın bir pozisyonda
bulunur. Pektoral kemer kemiklerinden ventral taraftakidir. Medial'de manubrium
sterni ve 1. kıkırdak costa ile eklem yapan extremitas sternalis, lateral'de
ise acromion ile eklem yapan extremitas acromialis adları verilen iki ucu
vardır . 2/3 medial kısmı konveks, 1/3 lateral kısmı konkavdır. Alt yüzünde bağların
ve kasların insertio izleri vardır
Scapula nedir
Pektoral kemer
kemiklerinden dorsal tarafta olanıdır ve 2-7. costa'lar hizasında bulunur.
Yassı kemiklerden olup iki yüzü, üç kenarı ve üç de açısı vardır (36, 37, 38,
39). Fossa axillaris'e bakan dış kenara margo lateralis denir. Bu kenar kemiğin
en kalın kenarıdır ve buraya kuvvetli kaslar yapışır. Columna vertebralis
tarafında bulunan iç kenara margo medialis denir. Burası kemiğin en uzun ve en
ince kenarıdır. Üst kenar yani margo superior kısadır ve kemiğin dış köşesinden
çıkan processus coracoideus'un tabanına kadar uzanır (39, 40). Bu kenarda,
processus coracoideus'un medial'inde incisura scapula denilen küçük bir çentik
vardır. İç ve dış kenarların birleştiği yerde kemiğin alt köşesi yani angulus
inferior bulunur. Bu köşenin kenarları kalın ve kabarıktır. Üst ve iç
kenarların kesiştiği köşe angulus superior'dur. Dorsal yüzünde arkaya doğru
çıkıntı yapan spina scapula vardır. Spina scapula margo medialis'de üçgen
şeklinde olan ve trigonum spina adı verilen bölgeden başlar
Spina scapula'nın
acromion denen serbest dış ucu, clavicula ile eklem yapar. Acromion, omuz
çıkıtısını oluşturur. Processus coracoideus ile aralarında uzanan ligamentum
coracoacromiale ile birlikte omuz eklemini üstten destekler. Scapula'nın
angulus lateralis denen, üst ve dış kenarlarının kesiştiği köşede, caput
humerusi ile eklem yapan armut biçimindeki cavitas glenoidalis bulunur. Cavitas
glenoidalis'in üst tarafında tuberculum supraglenoidale, alt tarafında ise
tuberculum infraglenoidale adı verilen kabarıntılar yer alır (41). Bu
kabarıntılardan üstte olan tuberculum supraglenoidale'ye m. biceps brachii'nin
caput longum'u, altta olan tuberculum infraglenoidale'ye ise m. triceps
brachii'nin caput longum'u yapışır (40). Processus coracoideus, cavitas
glenoidalis üzerinde öne ve yukarı doğru uzanır. Scapula'nın iç bükey olan
facies costalis'ini fossa subscapularis oluşturur. Arka yüz spina scapula ile
ikiye ayrılmıştır. Daha küçük olan üstteki çukura fossa supraspinata, daha
büyük olan alttaki çukura ise fossa infraspinata denir. Her iki çukuru aynı
isimli kaslar doldurur. Ayrıca, spina scapula m. deltoideus için origo, m.
trapezius için insertio yeridir
Humerus nedir
Tüm uzun kemiklerde
olduğu gibi humerus da
extremitas proximalis,
extremitas distalis ve corpus humeri olmak üzere üç
bölümde incelenir. Extremitas
proximalis scapula, extremitas distalis ise ön kol kemikleri ile
eklem yapar. Extremitas proksimalis'deki
en önemli yapı, scapula ile eklem yapan caput humeri'dir. Caput humeri'nin dış
tarafında iki çıkıntı bulunur. Bunlardan büyük olan arkadaki tuberculum
majus'tur ve buraya m. supraspinatus, m. infraspinatus ve m. teres minor tutunur. Çıkıntılardan daha küçük
olan öndekine ise tuberculum minus adı verilir ve buraya m. subscapularis tutunur.
Her iki tüberkül aşağıya doğru birer krista ile uzanır ve bunlara crista tuberculi majoris et
minoris denir. İki krista arasında meydana gelen oluğa sulcus intertubercularis adı
verilir. Bu oluktan m. biceps brachii'nin caput longum'unun tendonu geçer.
Caput humeri yukarıya
ve içe bakar. Bundan dolayı başın yönü ile humerus corpus'unun uzun
ekseni arasında açıklığı içe, yani gövdeye bakan 130°'lik bir açı meydana gelir
Humerus corpus'u
yukarı parçada silindir şeklindedir. Burada kemiğin dış tarafında tuberositas
deltoidea adı verilen pürtüklü bir alan görülür ve burası m. deltoideus'un
yapıştığı alandır. Tuberositas deltoidea'nın altında yukarıdan aşağıya ve
arkadan öne doğru uzanan bir oluk görülür. Sulcus nervi radialis denen bu
oluktan n. radialis ve a. profunda brachii geçer. Kemiğin extremitas distalis
denen alt ucu geniş ve yassıdır. Burada iç ve dış tarafta birer çıkıntı
görülür. İç taraftakine epicondylus medialis, dış taraftakine ise epicondylus
lateralis denir. Epicondylus medialis'in arka tarafında n. ulnaris'in geçtiği
sulcus nervi ulnaris adı verilen oluk dikkati çeker. Humerus'un extremitas
distalis'inin ön yüzünde iki çukur görülür. Çukurlardan dış taraftakine fossa
radialis, iç taraftakine fossa coronoidea denir. Arka yüzde trochlea'nın
üstünde fossa olecrani denilen bir çukur vardır
