Hipofiz Hormonu Yetersizligi Teshisi

Hipofiz Hormonu Yetersizliği Teşhisi

Hipopitüitarizmin belirti ve semptomları, hipofiz hormon yetersizliğinin boyutuna ve süresine bağlı olarak değişkenlik gösterir
GHD ( Growth Hormon Yetersizliği )
Çoğu test düşük etkinliğe (68) ve zayıf tanımlanmış ayrım noktalarına sahip olmasına rağmen, tüm hastalarda GHD teşhisinin temelini biyokimyasal testler oluşturur. Ayrıca GHD’li çoçukların önemli bir kısmı, erişkinliklerinde de bu yetersizliği göstermeye devam eder. Bu nedenle hangilerinin GH replasman tedavisi alıp almayacağını belirlemek açısından bütün GHD‘li çocukların gelişimlerini tamamladıklarında yeniden test edilmeleri çok önemlidir (69,70). Yapılan çalışmalara göre; büyüme çağında bırakılan GH tedavisi, bazı erişkin GHD semptomlarının (örneğin abdominal yağın artması) 2 yıl içinde yeniden gelişmeye başlamasına neden olmaktadır (71).
GHD İçin Akut Stimülasyon Testleri
İnsülin tolerans testi (ITT), hali hazırda Büyüme Hormonu Araştırma Derneği tarafından önerilen bir testtir.10 ng/ml’lik pik serum GH konsantrasyonu genellikle çocuklarda ayrım noktası olarak kullanılır, 5 ng/ml’nin altındaki konsantrasyonlar ise ciddi GHD olarak tanımlanır. Bu ayrım noktaları GH yetersizliği olan erişkinlerde daha düşüktür. Buna göre ITT’de 3 ng/ml’nin altı değerler, ciddi GHD’yi tanımlamada kullanılır. Ancak ITT doktor gözetiminde olmayı gerektirir . Bu test; nöbet, anjina, değişken mental durum ya da genel halsizlik öyküsü olan hastalarda kontraendikedir (72). ITT’nin kontraendike olduğu hastalarda diğer stimülasyon testleri kullanılabilir. GH salgılayan hormon GHRH+arginin testi, erişkinlerde yüksek etkinlik (73) ve hassasiyet (74) göstermiştir ve bu test muhtemelen ITT’den sonra GHD konusunda en güvenilir tanısal testtir. Erişkinde GH’ın salgılanmasında klonidin plaseboya göre daha etkili olmamasına rağmen (75), diğer provakatif ajanlar glukagon, levadopa, klonidin ve arginindir. Son zamanlarda GHD’nin teşhisi için güvenilir bir yöntem olarak GHRH ve GH salgılayan peptid-2 kombinasyonu önerilmiştir (76).
Gonodotropin Yetersizliği
Premenopozal kadınlarda gonodotropin yetersizliğinin teşhisi nisbeten daha kolaydır. Çünkü bu yetersizlik, menstrüel siklusta bozulmalara yol açar. Lüteinize edici hormon (LH) ve Folikül uyarıcı hormon (FSH) pulsatil bir tarzda salgılanır, bu nedenle tek bir ölçüm amonereli kadınlarda normal sınırları içinde çıkabilir. Serum östrodiol konsantrasyonları da gonodotropin yetersizliği olan kadınlarda düşük ya da normal çıkabilir. Kadında hipogonadotropik hipogonadizmin teşhisini doğrulamanın en temel yolu, normal ya da düşük serum FSH konsantrasyonuyla birlikte düşük serum östradiol konsantrasyonlarının tesbit edilmesidir (77). Gonodotropin salgılayan hormon (GnRH) stimülasyon testi, gonodotropin yetersizliğinin teşhisinde sınırlı bir değere sahiptir. Çünkü bu test, hipotalamik ve hipofizer bozukluklar arasında güvenilir bir ayrım sağlayamaz (78). Stimülasyonun ardından LH ve FSH‘ın serum konsantrasyonlarının normal çıkması, gonodotropin fonksiyonlarının normal olduğunu düşündürür. Ancak bunun tekrarlanması gerekir, çünkü tek bir enjeksiyona normalin altı tepki tanısal değildir (79), GnRH stimülasyonuna tepkinin, yaşlı ve premenopozal kadınlarda azaldığı gösterilmiştir (80). Erkeklerde hipogonadotropik hipogonadizm, düşük veya normal FSH ve LH konsantrasyonuyla birlikte düşük serum testesteron konsantrasyonuyla teşhis edilebilir (77).