Kalp Hastalığı ve Protez kapak
Suni kapaktan bahsettiniz az önce. Bunlar ne kadar randımanlı hasta için?
Protez kapakların metal olanları, hastanın tüm yaşam süresince çalışıyor. Bunun dışında bir de domuz veya sığırdan veya kadavradan alınıp hazırlanan kapaklar var, bunlara "biyoprotezler" deniliyor. Bunların ömrü, protez kapaklardan daha kısa. Onun için genç hastalara biyoprotez takılmaz, ancak genç kadınlara, gebe kalacaklarsa biyoprotez takılabiliyor. Gençken takılırsa çoğunlukla ikinci bir ameliyatla tekrar değiştirmek gerekiyor, ancak yaşlı hastalara, ileri yaşlardakilere biyoprotezler takılabiliyor. Bunun dışında hastaların büyük çoğunluğunda, metal protezler kullanılıyor.
Daha uzun ömürlü olduğu için...
Evet.
Ameliyat sonrası yaşam süresi nedir?
Kalp adalesi yorulmadan zamanında girişim yapılmışsa, hastalar normal yaşam sürelerini tamamlıyorlar. Bir kısalma olmuyor yaşam sürelerinde ve yaşam kaliteleri de çok iyi oluyor. Protez kapak içinde pıhtı oluşmaması için kan inceltici ilaç kullanıyorlar, bu nedenle bazı konulara dikkat etmeleri gerekiyor, ameliyat olacakları zaman, o ilacı kesmeleri gibi. Kanları zor pıhtılaştığı için, ameliyat, diş çekimi gibi bazı durumlarda önlem almaları gerekiyor. Bunun dışında tamamen normal yaşantılarını sürdürüyorlar.
Protez Kalp
Yapılan organ nakillerinde bazı organları vücut, reddedebiliyor. Burada sonuçta bir suni kapaktan bahsettiniz. Bu kapağın reddi diye bir şey olabilir mi?
Hayır. Ne protez kapaklar ne de biyoprotezler için böyle bir durum söz konusu değil.
Diyelim hastanız kadın ve genç sayılabilecek bir yaşta. Protez bir kapak takılması gerekiyor. Eğer bu kadın gebe kalmak isterse?
Protez kapak takılan hastaların, yaşamları boyunca kan inceltici ilaç kullanmaları gerekiyor. Bu ilacın fetüs üzerinde istenmeyen etkileri olabiliyor. İlacı bırakıp yerine benzeri başka tedaviler kullanıldığında, anne için de protez kapakta pıhtı oluşma riski artabiliyor. Dolayısıyla gebeliğin, hem doğacak çocuk hem de anne için riski var. Ama anne ve baba bu riski göze alırsa, uygun önlem ve tedavilerle çok iyi doktor kontrolü altında gebe kalan ve çocuğu olan hastalarımız çok. Ama bunun çok dikkatli şekilde yapılması lazım. Bir çocukla kısıtlıyoruz. Annenin bu riske girmesini istemiyoruz.
Kadınları konuştuk, erkeklerde durum nedir?
Erkekler için çocuk sahibi olmalarını kısıtlayan bir durum söz konusu değil. Onlar için hiçbir sorun yok.
Bir muayene sırasında bana, "mitral kapak prolapsu-su" adında bir hastalık teşhisi konulmuştu. Hiç şikayetim olmadığından bir hayli şaşırmıştım. Bu hastalık uzun vadede başıma bir dert açar mı?
Mitral kapak prolapsusu çok selim bir durumdur, problem yaratmaz. Çocuk ve erişkinlerin yüzde 5'inde görülür, oldukça sıktır. Kapak yapısının biraz gevşek olması nedeniyle sol karıncık ve sol kulakçık arasındaki mitral kapağı kapandığı zaman, kapak biraz kulakçık tarafına doğru büklümlenir ve bu sırada tam kapanamayıp hafif bir kaçak yapabilir. Hastaların neredeyse tümünde, hayat boyunca hiçbir girişime gerek kalmaz. Bazen bu kapana-mama, yatersizlik durumu biraz fazlaysa, diş çekimleri gibi kana mikrop karışma olasılığı olan durumlarda hastaların, kapakta mikropların yerleşip iltihap yapmaması için antibiyotik kullanması gerekebiliyor. Bilmiyorum size böyle bir öneride bulunuldu mu o zaman.
Hayır. Söylenmedi...
Muhtemelen yetersizlik yoktur o zaman. Bu kişilerde çarpıntı, batıcı göğüs ağrısı gibi şikayetlere sık rastlanıyor, adrenalin düzeyleri biraz yüksek olabiliyor Bir de birine "Kalp kapağında hafif bir gevşeme var" falan denince bir evham da yaratılıyor. Bu nedenle ufak şikayetler biraz abartılı olarak hissediliyor diyelim. Ama sonuç olarak selim bir durum.
Belirli yaşta sadece daha sık kontrollere gelmem gerektiği söylendi, 35-40'tan sonra...
Genellikle 5 yılda bir. Sadece hafif bir yapısal bozukluk varsa, 5 yılda bir yapılan kontrol yeterli.
Doğuştan mı bu?
Doğuştan. Tamamen gözlerinizin, saçınızın rengi, cinsi gibi bu da kalp kapağının yapısal bir değişikliği. Bir hastalık olarak adlandırmak yanlış bir yerde, bir özellik. Ancak yapısal bozukluk çok fazlaysa, kapak fonksiyonu çok etkileniyorsa önemli olabilir.
Bir kadının gebe kalmasını ya da doğum yapmasını engelleyen bir kalp hastalığı var mı? Sadece kapak hastalığı değil ama?
Daha önce de söylediğim gibi en sık görülen kalp hastalıkları, damar hastalıkları, ama genç yaştaki kadınlarda kalp-damar hastalığı nadirdir. O yüzden kalp-damar hastalığına bağlı, gebe kalınmasını önleyecek bir durum çok seyrek. Doğum yapma çağındaki kadınlarda en çok ne olabilir? Doğuştan kalp hastalığı veya kalp kapak hastalıkları. Eğer ağır bir doğuştan hastalığı veya ağır kalp kapak hastalığı varsa doğuma izin verilmiyor, ama bunlar oldukça seyrek.
Erkeğin çocuk sahibi olmasını engelleyecek bir kalp hastalığı var mı?
Çok ağır kalp hastalıkları dışında pek olmaz.
Kadınlara oranla o kadar ciddi değil...
Gebelik uzun bir süreç, çok önemli bazı fizyolojik değişiklikler oluyor. Bunları kalbin tolere edebilmesi önemli. Erkek ise sadece cinsel ilişkiye yetecek kadar bir fiziksel gücü varsa ve ürolojik bir sorunu yoksa çocuk sahibi olabiliyor.
