Alt Üriner Sistem Embriyolojisi
Mesane ve üretra barsak
endoderminin posterior kısmından gelişir. Rektal tüp ve ürogenital sistemin ortak son noktası kloakadır. Dört-altıncı haftalar arasında ürorektal septum
kloakayı ventralde primer ürogenital sinüs (ÜGS) ve dorsalde
rektum olmak üzere ikiye ayırır. Mesane ve üretranın pelvik dalı primer ürogenital sinüsten, üretranın kaudal kısmı ise son ürogenital sinüsten köken alır. Ürorektal septum
kloakal membranı ürogenital membran ve anal membran olmak üzere ikiye bölmektedir. Bu iki
membran atrofiye giderek intestinal ve ürogenital açıklıkları meydana getirir
Alt Üriner Sistem
Anatomisi
Temel işlevi idrar
biriktirmek olan mesane detrüsör ve trigon olmak üzere iki farklı yapıdan oluşur. Detrüsörün birbirlerini
serbestçe çaprazlayan düz kas demetleri, mesane boynunda dairesel özellik alarak
fonksiyonel bir sfinkter özelliği kazanır. Trigon, üreterlerin giriş deliklerinden mesane
boynuna uzanır. Derin trigon detrüsör düz kasının, yüzeyel trigon ise üreter kaslarının uzantısıdır.
Kadında üretra yaklaşık 4 cm olup, içte uzunlamasına bir düz kas katmanı ve dışta sfinkter özelliği yaratan dairesel bir düz kas katmanı içerir. Daha uzun olan erkek üretrasının mesane boynundan ürogenital diaframa kadar olan bölümü posterior üretra, diaframdan meatusa kadar olan bölümü anterior üretra, arada kalan kısım ise membranöz üretra adını alır.
İç sfinkter mesaneden
uzanan sirküler düz kas lifleri ile bağ dokusundan oluşur. Aslında gerçek bir
anatomik sfinkter olmayıp, mesane boynu ile proksimal üretranın birleşim
yeridir. Düz kas lifleri submukozal olarak üretra boyunca uzanır ve dış
sfinkter yapısına katılır. Dış sfinkter (rabdosfinkter) istemli kontrol altında
olan çizgili kas liflerinden oluşur. Dış sfinkter kadında üretranın 2/3
proksimalini çevrelerken, erkekte membranöz üretrada dairesel bir çizgili kas
bandı biçimindedir.
Kadında üretra,
vajina ve rektum, erkekte üretra ve rektum ürogenital diyaframdaki açıklıklardan
dışarı açılırlar. Bu diyafram m.transversus perinei superfisiyalis,
m.bulbocavernosus, m.ischiocavernosus, m.perinei profundus, m.levator ani
kaslarından, bu kasların fasyalarından ve aradaki bağ dokularından meydana
gelir. Ikınma öksürük gibi intraabdominal basıncın arttığı durumlarda
diyaframdaki kasların kasılması ile intraüretral basınç arttırılarak kontinans
sağlanmış olur.
