Mast Hucreleri Nedir

Mast Hücreleri Nedir

Mast hücreleri kemik iliği kökenli hücrelerdir ve dokularda yaygın olarak bulunurlar. Daha çok subepitelyal alanlarda, kan damarları ve sinirler etrafında, kısacası değişik patojen ve antijenlerin potansiyel giriş kapılarında lokalizedirler . özellikle akciğerler ve gastrointestinal kanalda mukozal yüzeylerde, deride ise dermişte daha sık görülürler. Lenf düğümünde sıklıkla medüller bölgede bulunurlar.

Dokularda insan mast hücreleri yuvarlak-oval veya iğsi hücreler görünümünde ve farklı şekillerde olabilirler. Yüzeyel IgE reseptörleri ve histamin içeren sitoplazmik granüllerin varlığı ile karakterizedirler. Sitoplazmadaki çok sayıda yoğun sekretuar granüller sıklıkla nükleusu maskeler. Mast hücrelerinin granülleri rutin Hematoksilen Eozin boyası ile gözlenemez, ancak glikozaminoglikan içeriğinden dolayı Toluidin Mavisi gibi bazik anilin boyaları ile metakromazi oluştururlar

Farklı anatomik bölgelerdeki mast hücreleri morfoloji, mediatör içeriği, aktivatör ajanlara duyarlılık, farmakolojik ajanlara yanıt ve diferansiyasyon için T hücre kaynaklı faktörlere bağımlılık yönünden farklılıklar gösterir. Bu heterojenite sitokinler, fibroblastlar ve mikro çevreyi içeren değişik faktörlerle düzenlenir.

Mast Hücrelerinin Görevleri

Mast hücrelerinin tekrarlayan stimulasyonları ile karakterize bazı allerjik durumlar fibrozis gelişimi ile birliktelik gösterir. Örneğin allerjik astımda solunum yolu ile anaplastik karsinomlar veya melanomlar arasında ayırıcı tanı yapılması gerektiği durumlarda multipl antikor panelleri kullanılmalıdır.. Böyle durumlarda B hücre belirleyicileri, T hücre belirleyicileri, karsinomu ekarte etmek için sitokeratinler, melanomu ekarte etmek için S-100, histiyositik lenfomayı ekarte etmek için lizozim (muramidaz) kombinasyonları endikedir.

epiteünin bazal membranı altında kollajen ve diğer ekstrasellüler matriks elemanları artımı ve atopik dermatitli hastalarda deride fibrozis gibi Sistemik mastositoz, kemik iliğinde, karaciğer ve dalakta belirgin fibrozis ile karakterizedir. Keloid ve hipertrofik skarlarda mast hücre hiperplazisi gözlenmiştir. interstisyel pulmoner fibrozisde mast hücreleri belirgindir. (mast hücresi stabilizatörleri)

Mast hücrelerinin tümör anjiogenezisi ile ilgili oldukları ve hayvan deneylerinde, az sayıda mast hücresi içeren tümörlerde anjiogenezisin de daha az olduğu ve böyle tümörlerin daha az metastaz yaptıklarına dair gözlemler vardır.

Mast hücrelerinin histokimyasal ve biyokimyasal analizleri mediatör içeriğine göre bu hücrelerin 2 farklı alt tipi olduğunu göstermiştir. Triptaz mast hücreleri (MCT) triptaz içerir ve akciğerlerde ve gastrointestinal mukozada baskın mast hücre tipidir. Triptaz-kimaz mast hücreleri (MCTC) ise triptazın yanısıra kimaz, karboksipeptidaz ve bir katepsin G benzeri proteaz içerirler, bunlar deri, gastrointestinal mukoza, synovia ve konjonktivada baskın mast hücre tipidir (1,25). Triptaz doğrudan endotelyal hücrelere etki ile ya da anjiogenezisin erken aşamalarını hızlandırarak kapiller yapıların oluşumunu uyarır. Triptazın fıbroblastlar, düz kas hücreleri ve epitelyal hücreler için mitojen olduğu da bilinmektedir.

Hodgkin Neoplastik Hucreler

Hodgkin Neoplastik Hucreler

Non-neoplastik hücreler

Non-neoplastik hücrelerin Hodgkin hastalığının neoplastik hücre komponentine karşı immünosellüler reaksiyon gösterdiği düşünülmektedir. Morfolojik özellikleri normal formlarından ayrılamaz ve Hodgkin hastalığının histolojik alt tiplerine bağlı olarak miktarları değişir. Küçük lenfositler baskın hücre tipidir. Lenfositlerin çoğunluğu sıklıkla CD4 (+) T hücreleridir. Arada özellikle eozinofiller, plazma hücreleri, nötrofiller ve nadir immünoblastlar mevcut olup, bunlar nodüler sklerozan ve mikst sellüler tiplerin sabit ve karakteristik komponentidirler. Nadiren eozinofilik mikroabseler oluşur.  Nötrofiller sıklıkla  nekroz odaklarının  etrafında bulunur. Histiyositler ve fıbroblastlar da sıklıkla belirtilmiştir (12). Bazofıller ve mast hücrelerinin Hodgkin hastalığındaki enflamatuar yanıtta rol oynayabileceğine dair yayınlar da vardır (20). Epiteloid granülomlar ara sıra görülür. Bunlarda santral nekroz minimal veya yoktur ve asteroid cisimler görülmez.

Neoplastik hücreler

Reed Sternberg (RS) hücreleri

Klasik RS hücreleri 20-50 m ya da daha büyük çaplı, yoğun, hafif eozinofilik ya da amfofilik sitoplazmalı, büyük hücrelerdir. Nükleus iki ya da daha fazla lobludur. Nükleer membran kalın ve iyi sınırlıdır. Nükleer yapı genellikle vezikülerdir, fakat kaba kromatin birikimleri olabilir. Oldukça büyük, değişik biçimli, fakat genellikle yuvarlak, şeffaf bir hale ile çevrili, oldukça asidofilik, santral yerleşimli nükleol içerirler (9). Tipik RS hücrelerinin çoğunda iki nükleer lob yüz yüze bakar görünümdedir ve bu nükleuslar birbirinin ayna imajı şeklindedirler (9,21). Multilobasyon olursa görünüm yumurta sepetine benzer. Nükleer lobasyonun olmadığı durumlarda hücreler RS hücrelerinin mononükleer varyantları ya da Hodgkin hücreleri olarak adlandırılırlar. Bunların varlığı Hodgkin hastalığı tanısını desteklerse de tek başlarına tanısal değildirler. Bir RS varyantı olan laküner hücreler oldukça büyük çaplı (40-50 um) olup, yoğun şeffaf sitoplazmalıdır. Komplike katlantılara sahip multilobe nükleusludurlar ve nükleolleri klasik RS hücresinden daha küçüktür. Hücre bir laküna içerisinde yüzer görünümdedir. Bu formalin fiksasyonuna bağlı bir artefakt olup, Zenker ya da B5 ile fikse edilmiş dokularda görülmez (9). RS hücresinin bir başka tipi piknotik bir nükleusa ve yoğun, eozinofilik sitoplazmaya sahip olan, retrakte özellikteki hücrelerdir. Bu hücreler mumyalaşmış ya da nekrobiyotik varyant olarak tanımlanır ve bu apopitozisin bir sonucudur (3,9). Başka bir RS varyantı olan L/H hücreleri büyük, lobüle, patlamış mısır benzeri nükleuslu ve yüksek nükleositoplazmik orana sahip büyük hücrelerdir. Nükleer kromatin çok incedir ve nükleol belirgin değildir (3). Dev boyutlu, pleomorfık, hiperkromatik nükleuslu, anaplastik karsinom ya da pleomorfık sarkomlardaki hücrelere benzerlik gösteren hücreler spektrumun diğer ucudur.

Hodgkin Hastaligi Nedir

Hodgkin Hastalığı Nedir, Hodgkin Lenfoma

Hodgkin hastalığı Hodgkin dışı lenfomalardan birkaç yönü ile ayrılan bir hastalık grubudur. Sıklıkla ekstranodal alanlardan kaynaklanan ve yaydım biçimi önceden kestirilemeyen Hodgkin dışı lenfomaların aksine, Hodgkin hastalığı tek bir lenf düğümü ya da zincirinden kaynaklanır ve karakteristik olarak anatomik devamlılık gösteren lenf düğümlerine yayılır.

Hastalık, morfolojik olarak, reaktif lenfositler, histiyositler ve granülositlerin birikimini uyaran neoplastik dev hücrelerin ve Reed Sternberg (RS) hücrelerinin varlıği ile karakterizedir. Diğer lenfoid neoplazilere zıt olarak Hodgkin hastalığının neoplastik hücreleri total tümör kitlesinin minör fraksiyonunu oluşturur (%1-5) (11). Epidemiyoloji ve etiyoloji ABD' de her yıl yaklaşık 7.900 olgu saptanmaktadır ve görülme oranı her yıl için 3/100.000' dir (3). Hastalık bimodal yaş dağılımı gösterir (3,12). Birinci pik 15-34 yaşları arasında ve ikinci pik 54 yaşından sonra görülür (12). Bununla birlikte, az gelişmiş ülkelerde ve gelişmiş ülkelerdeki alt sosyo-ekonomik gruplarda çocuk olgularda artış ve genç erişkin olguların insidansında azalma söz konusudur (3).

Genç erişkinlerdeki nodüler sklerozan tip haricinde Hodgkin hastalığı ABD' de erkeklerde daha sıktır (1,3:1). Genç erişkinlerde nodüler sklerozan ve lenfositten zengin tipler daha fazla görülürken mikst sellüler ve lenfositten fakir tipler daha yaşlı gruplarda daha sıktır. Az gelişmiş ülkelerde mikst sellüler ve lenfositten fakir tipler daha sık görülür

Hodgkin hastalığının klonal neoplastik bir hastalık olduğu, RS hücreleri ve varyantlarının transforme hücreler olduğu yaygın olarak kabul edilmektedir. Büyük bir olasılıkla, reaktif hücrelerin karakteristik birikimi RS hücrelerinin salgıladığı sitokinlere yanıt olarak oluşur. Hodgkin hastalığında interlökin 4 (IL-4), interlökin 5 (IL-5), tümör nekroz faktör a (TNF-a) , "granulocyte macrophage colony stimulating" faktör (GM-CSF) ve "transforming grovvth" faktör p (TGF-p)' yi içeren birçok sitokin saptanmıştır. RS hücrelerince IL-5 sentezi mikst sellüler ve nodüler sklerozan tiplerin özelliği olan eozinofil birikimi ile korelasyon gösterir (11). Bir fibrojenik sitokin olan TGF-p özellikle nodüler sklerozan tipte saptanır ve eozinofiller tarafından üretilmektedir

Hodgkin hastalığının özgün histolojik yapısı RS hücreleri ve non-neoplastik sellüler infiltratın salgıladığı sitokinler tarafından oluşturulmaktadır.