Obezite
ve Hipertansiyon İlişkisi
Hipertansiyon
kardiyovasküler hastalıklar (KVH) için önemli bir risk faktörüdür. KVH'ya bağlı
ölümler tüm dünyada görülen ölümlerin %30'undan sorumludur ve özellikle
hipertansiyonun KVH riskini en az iki kat arttırması nedeniyle önemi vurgulanmaktadır
(50). Çocukluk çağında hipertansiyon erişkin döneminden daha az görülür;
prevalansı yaklaşık %1-5'dir (50). Fakat çocuklarda ve adolesanlarda
hipertansiyonun tanı oranı ile prevalansı artmaktadır ve bu artış koroner arter
hastalığının erken gelişimine neden olabilmektedir
Çocuklarda
hipertansiyon rastlantısal olarak tekrarlanan üç kan basıncı ölçümü sonucunda
elde edilen kan basıncı değerlerinin yaşa, cinsiyete veya boya göre 95
persentil üzerinde olması olarak tanımlanmaktadır (50). ABD de çocukluk çağı
hipertansiyon grubu tarafından geliştirilen raporda belirtildiği üzere yaş,
cinsiyet ve boya göre kan basıncı değerleri için persentil tabloları geliştirilmiştir.
Bu tablolara göre hipertansiyon evrelemesi 90 persentil altında ise normal
olarak değerlendirilir. 90-95 persentil arası Prehipertansif, 95-99 persentil
arası evre 1 hipertansiyon ve 99 persentil üzeri ise Evre 2 hipertansiyon
olarak tanımlanır
Çocuklarda
kan basıncı yüksekliği temel olarak esansiyel-primer hipertansiyon ve altta
yatan patolojinin bulunduğu sekonder hipertansiyon başlıkları altında
incelenmektedir. Hipertansiyon etyolojisinde preadolesan dönemde altta yatan
hastalığa bağlı olarak sekonder hipertansiyon daha sık görülür
Erişkinlerde
olduğu gibi son yıllarda çocuklarda da primer-esansiyel HT daha sık görülmeye
başlanmıştır. Bunun nedeni olarak obezite prevalansının artışı düşünülmektedir.
ABD Sağlık
ve Beslenme Grubu (NHANES) çocuklarda 1988-1994 ve 1999-2000 yılları arasında
sistolik ölçümde ortalama 1.4 mmHg, diastolik ölçümde ise 3.3 mmHg artış saptamışlardır
(50). Çocukluk çağında kan basıncındaki artışların (50) erişkin dönemde
hipertansiyon gelişim riskini arttırmakta olduğu bildirilmektedir. Laver ve
ark.nın çalışmasında kan basıncı 90 persentil üzerinde olan çocuklarda erişkin
dönemde hipertansiyon riskinin 50 persentilde kan basıncı değerleri olan çocuklara
göre 2.5 kat daha fazla olduğu belirtilmiştir.
Hipertansiyona
bağlı çeşitli komplikasyonlar görülmektedir; bunlar arasında hipertansif
ensefalopati, konvulziyon, serebrovasküler hasar ve konjestif kalp yetmezliği
sayılabilir. Hipertansiyon prevalansının artışı ile birlikte komplikasyonların
görülme sıklığında da artış gözlenmektedir. Bu nedenle hipertansiyonun uzun dönem
komplikasyonlarını önlemek için çocuklarda hipertansiyonun erken tanımlanması
ve müdahale edilmesi önemlidir
