Akut Eklem Romatizması

Akut Eklem Romatizması

Akut eklem romatizması ya da diğer adı ile romatizmal ateş; başta kalp olmak üzere, çeşitli organları etkileyebilen bir bağ dokusu has­talığıdır. Bakteriyolojik kökenlidir. A grubu Beta hemolitik strepto­kokların yaptığı bir üst solunum yolu enfeksiyonundan sonra, oto immun reaksiyonlarla ortaya çıkar. Hastalık daha çok 5-15 yaş gru­bu çocuklarda görülür.

Belirti ve Bulgular

1. Majör Belirtiler;
Artrit: En çok diz ve ayak bileği ekleminde çok şiddetli ağrı yapan, bunun yanı sıra artritin tüm belirtilerini (eklemde sıcaklık-kızarıklık-şışlik) de gösteren, gezici nitelikte artrit söz konusudur Yani ayak bileğinde görülen artrit, 3-5 gün içinde dirsekte, 3-5 gün sonra da el bileğinde görülür. Akut eklem romatizması artriti eklemde şekil bo­zukluğu (deformite) yapmaz.

Kardit: Hastalık miyokardı etkileyerek miyokardit, endokardı etkile­yerek endokardit, perikardı etkileyerek perikardit; bazen de bu üç ta­bakayı birden etkileyerek pankardit yapabilir. Eğer kalp tutulumu er­ken ve uygun tedavi edilmezse ciddi kalıcı kalp hastalıkları (valvulit, mitral stenoz, mitral yetmezlik, Aort stenozu veya aort yetmezliği) ge­lişir.

Korea: Akut eklem romatizması olmuş çocukların çoğunda, ekstra pramidal sistem tutulumu ve bazal gangliyonların etkilenmesi sonu­cu, özellikle üst ekstremitelerde dans eder gibi istemsiz hareketler or­taya çıkar. Bu hareketlere korea denir.

Eritema Marginatum: Akut eklem romatizmasında bir başka önemli belirti; karında ve eksremitelerin vücuda yakın bölümlerinde kırmızı döküntüler (eritema marginatum) olmasıdır.
Deri altı nodülleri: Deride sert ağrısız kabarık nodüllerdir. Ancak, çok küçük (3 yaş altında) çocuklar ile yetişkin akut eklem romatizma­sı olgularında görülmez.

2. Minör Belirtiler

Laboratuvar bulguları: Akut eklem romatizmasında genellikle; Kan sendimantasyon hızı yüksektir. Lökositler artmıştır. ASO yüksektir (Bakınız Tanı işlemleri) EKG de P-R mesafesi uzamıştır. Diğer belirtiler,
Karın ağrısı. Burun kanaması (Epistaksis) 37-39 °C arasında yüksek ateş .Terleme gibi belirtilerdir.

Akut Eklem Romatizması Tedavisi ve Hemşirelik Bakımı

1. İlaç Tedavisi

Antibiyotikler (Penisilin ve Sulfonamid) başlangıçta streptokokları ortadan kaldırmak için 1 hafta -10 gün sürekli tedavi, daha sonra ye­ni streptokok enfeksiyonu ataklarını önlemek için koruyucu olarak 20 günde veya ayda bir (depo penisilin) antibiyotik uygulaması, Salisilatlar (Aspirin) eklemdeki ağrı, ateş ve enflamasyonu gidermek için başlangıçta (1-2 hafta) yüksek dozda, giderek dozu azaltarak uzunca bir süre (1 -1,5 ay) verilir.
Kortikosteroidler (Prednison) karditli ağır olgularda, kalbe ait belirti­leri gidermek amacı ile başlangıçta (1-2 hafta) yüksek dozda verilir, giderek doz azaltılarak yavaş yavaş ilaç kesilir.

2. Yatak istirahati
Akut eklem romatizmasında, kalbin yükünü azaltmak ve metabolik gereksinimleri en aza indirmek için hasta kesin yatak istirahatine alınmalıdır. Ancak; beden ısısı, kan sedimentasyon hızı, nabız sayısı normal düzeylere geldiğinde ve EKG de belirgin kalp hasarı bulguları yoksa hastanın dolaşmasına ve kişisel bakımını kendisinin yapması­na izin verilir.

3. Beslenme
Hastanın enfeksiyon ve yüksek ateşle baş edebilmesi için protein ve karbonhidrattan zengin yumuşak bir diyet uygulanmalıdır. Yüksek ateşe bağlı dehidratasyonu önlemek için bol sıvı verilmeli­dir.

Eğer ciddi bir kardit veya konjestif kalp yetmezliği belirtileri varsa, sodyum ve sıvıdan kısıtlı bir diyet programı hazırlanmalıdır. Akut eklem romatizmalı hastanın bakımını üstlenen hemşire, Hastanın kesinlikle yatarak istirahat etmesine, Özellikle kalp komplikasyonlarının erken tanı ve tedavisi için hasta­yı nabız, tansiyon arteriyel, solunum, aldığı çıkardığı sıvılar ve ödem açısından izlemeye,

Tedavide kullanılan ilaçların (aspirin-kortizon) önemli yan etkilerine, hatta antibiyotiklerin de allerjik reaksiyonlar yapabileceğini göz önün­de bulundurarak tüm ilaç uygulamalarında çok dikkatli olmaya, Hastayı yeni streptokok ataklarından korumak için, koruyucu prog­ram kapsamında başlatılan uzun süreli penisilin tedavisine; hastanın uyumunu sağlamaya ve penisilin allerjileri ve testleri konusunda bi­linçlendirmeye,

Hasta ve ailesini streptokok enfeksiyonlarından korunmanın önemi ve gereken koruyucu hijyenik önlemler açısından bilgilendirmeye dik­kat etmeli, bu konuda gereken hemşirelik bakımını planlı bir şekilde sürdürmelidir.