Penetran Abdominal Travmalar
Ateşli silah yada kesici ve delici alet yaralanmaları sonucu meydan gelir. Penetran travmalar kunt travmalara göre daha az organ yaralanmasını içerirler. Ancak abdominal bölgedeki delici yaralanmalar toraksı, vertebraları, kostaları ve retroperitoneal bölgeyi de kapsayabilir.
Bazı penetran yaralanmalarda sadece abdominal duvarda Iase-rasyon oluşabilir. Ateşli silah ya da bıçak yaralanmalarında ise yaralanmaya neden olan araç batın boşluğuna girer.
Abdominal bölgenin penetran travmalarında en büyük ölüm nedeni kanamadır ve genellikle hastalar hastaneye ulaşmadan ölürler.
Abdominal bölgede içi boş organların laserasyonu veya rüptürü ile sonuçlanan travmalarda bu organların içerikleri periton boşluğuna dökülür. Sindirilmiş veya sindirilmemiş yiyecekler, barsak içeriği, mide sıvıları ve diğer sindirim enzimlerinin etkisiyle "peritonit" meydana gelir. Peritonit'te şiddetli abdominal hassasiyet kas gerginliği, şiddetli ağrı, barsak peristaltizminin durması ve abdominal distansiyon gelişir.
İçi dolu (katı) organların zengin bir kan desteği olduğunda bu organların yaralanmalarında şiddetli kanama olur.
Abdominal Travmanın Değerlendirilmesi
Abdominal travma olasılığında öncelikle yapılması gereken hipovolemik şok tablosunu değerlendirmektir. Bunun için, öncelikle hastanın bilinç düzeyi ve deri perfüzyonu değerlendirilir. Acil durumlarda hipovolemik şoku değerlendirmede deri perfüzyonu en güvenilir rehberdir.
Abdominal travmalarda diğer önemli bir belirti ağrıdır. Ağrı yakınmasına ek olarak her türlü abdominal travmalardan sonra bulantı ve kusma olabilir. Hastanın değerlendirmesini yapan acil hemşiresi/hekimi ağrının yeri ve özellikleri ile ilgili sorular sorarak abdominal travmayı değerlendirir. Ayrıca abdomende kontüzyon, ekimoz, lase-rasyon, delici alet yarası ve simetri/asimetri gözlenir. Bıçak gibi sivri cisimler yerinde bırakılır, genellikle periton yüzeyinin iritasyonuna bağlı olarak gelişen peritonitte hastalar hareket ettiklerinde rahatsızlık duyduklarından çoğu zaman dizlerini karnına çekerek yatmayı isterler. Batın içindeki hızlı hareketi önlediği için hastalar hızlı ve yüzeyel solunum yapma eğilimindedirler.
Abdominal travma değerlendirilmesi, dört kadranı, yan tarafları, sırt, genital bölge ve rektum muayenesini içerir.
